مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مقايسه اثربخشي رويكرد مبتني بر نظريه انتخاب و انضباط قاطعانه بر ميزان مهارت‌هاي فكري، احساسي و رفتاري دانش آموزان دوره متوسطه

چكيده فارسي :

زمينه و هدف: مهارت‌هاي اساسي زندگي شامل مهارت‌هاي فكري، احساسي و رفتاري است و رويكرد مبتني بر نظريه انتخاب و انضباط قاطعانه از روش هاي آموزشي مهارت هاي اساسي به خصوص در دانش آموزان هستند. هدف اين پژوهش مقايسه ميزان اثر بخشي دو رويكرد مبتني بر نظريه انتخاب و انضباط قاطعانه بر ميزان مهارت هاي فكري، احساسي و رفتاري دانش آموزان دوره متوسطه دوم بود. روش و مواد: روش انجام پژوهش آزمايشي از نوع طرح سه گروهي با پيش آزمون و پس آزمون بوده و جامعه آماري شامل دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصيلي 98-1397 بوده است كه از بين آنها، تعداد 90 نفر از پايه يازدهم (پايه دوم، دوره متوسطه دوم) به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفي در سه گروه 30 نفري قرار گرفتند. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه مهارت‌هاي زندگي بود. بعد از اجراي پيش آزمون بر روي سه گروه، براي يكي از دو گروه آزمايش آموزش مهارت هاي اساسي زندگي مبتني بر رويكرد نظريه انتخاب و براي گروه ديگر آموزش مهارت هاي اساسي زندگي مبتني بر اساس انضباط قاطعانه در طي هشت جلسه يك ساعت و نيم به صورت يك جلسه در هر هفته اجرا شد و در پايان جلسه آخر، پس آزمون اجرا شد. در گروه گواه مداخله اي صورت نگرفت. براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمون تحليل كوواريانس چند متغيره و آزمون تعقيبي شفه با نرم افزار SPSS-21 استفاده شده است.يافته ها: ميانگين (انحراف معيار) مهارت هاي فكري دانش آموزان از (0.3) 3.3 در پيش آزمون به (0.3) 4.1 در پس آزمون (0.001 P)، مهارت هاي احساسي از (0.4) 3.1 در پيش آزمون به (0.2) 4.1 در پس آزمون (0.001 P) و مهارت هاي رفتاري از (0.6) 3.1 در پيش آزمون به (0.3) 4.1 در پس آزمون (0.001 P) در گروه تحت آموزش به روش نظريه انتخاب افزايش يافت. مهارت هاي فكري، مهارت هاي احساسي و مهارت هاي رفتاري دانش آموزان در گروه تحت آموزش به روش انضباط قاطعانه و گروه گواه در پيش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداري با هم نداشتند.نتيجه گيري: مطالعه نشان داد كه آموزش مهارت هاي اساسي زندگي مبتني بر رويكرد نظريه انتخاب موجب افزايش مهارت‌هاي فكري، احساسي و رفتاري دانش آموزان دوره متوسطه شد اما آموزش اين مهارت ها به روش انضباط قاطعانه بر ميزان مهارت‌هاي فكري، احساسي و رفتاري دانش آموزان تأثيري نداشت.