ارزيابي نحوه اثربخشي مولفه هاي شفابخشي منظر در باغ ايراني و پارك هاي شهري با نگاهي به گفتمان جنسيتي نمونه موردي : باغ ارم و پارك آزادي شيراز

مطالعات انجام شده در زمينه ارتباط ميان منظر و سلامت انسان نشان مي دهد كه كشش ذاتي انسان به محيط هاي طبيعي، حضور در اين فضاها را سبب آرامش خاطر و در نتيجه ارتقا سلامت روحي و جسمي مي نمايد. منظر شفابخش، فضاهايي با قابليت كاهش تنش و بازگشت به سلامت روان را براي افراد فراهم مي كند. با توجه به حضور تاريخي باغ  ايراني در جاي جاي كشور و نيز پارك هاي شهري از سال هاي اخير، لزوم توجه و تحقيق هرچه بيشتر در اين زمينه جهت آشنايي با كيفيات و پتانسيل هاي اين دو فضا را مشخص مي نمايد. از اين رو در اين پژوهش ضمن دسته بندي عملكرد شاخص هاي شفابخشي منظر در قالب اثرات احساسي، شناختي، رفتاري و اجتماعي، و مؤلفه هاي طراحي در سه بخش عملكردي فعاليتي، ادراكي معنايي و كالبدي-بصري، به ارزيابي نحوه اثربخشي هر يك در باغ ايراني و پارك شهري پرداخته شده است. هدف مطالعه حاضر بررسي شاخص هاي بروز كيفيت شفابخشي منظر، كه منجر به كاهش استرس و ارتقا سلامت روان مي شود، در دو زمينه متفاوت باغ ايراني و پارك شهري است. راهبرد تحقيق در اين پژوهش مشتمل بر تركيب دو روش كمي و كيفي، و گردآوري اطلاعات در اين خصوص از طريق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده صورت گرفته است. اين تحقيق باغ ارم و پارك آزادي شهر شيراز انجام شده است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه عملكرد شاخص هاي شفابخشي در باغ ايراني و پارك شهري متفاوت است. ابعاد ادراكي معنايي در باغ ايراني و ابعاد فعاليتي عملكردي در پارك شهري اثربخشي بهتري در بهبود كيفيت شفابخشي منظر دارند. همچنين مؤلفه هاي(شناختي و اجتماعي) در ميان زنان و مردان در باغ ايراني و پارك شهري تأثير متفاوتي دارد. به طور كلي بازخورد زنان در دريافت مؤلفه‌هاي شفابخشي محيط در الگوي ارگانيك(پارك شهري) نسبت به مردان كمتر است. با توجه به نتايج حاصل، استخراج نقاط مثبت و منفي عملكرد شفابخشي باغ و پارك و با در نظر داشتن تفاوت هاي روان شناسي زنان و مردان، مي توان فضاهاي سبز طراحي شده در منظر شهر را از جهت كيفيت شفابخشي توانمندتر نمود.