بررسي اثر حرارتي گياهان در فضاهاي شهري با مدل PMV (نمونۀ موردي محلۀ ازگل تهران)

شهرها طي بيش از يك قرن تغييرات اساسي كه در فعاليت ها و كالبد آنها رخ داده، ارتباط حياتي خود را با طبيعت از دست داده اند. در سال هاي اخير توسعه شهرنشيني و پيوستن روستاها به كلانشهرها موجب از بين رفتن بسياري از پوشش هاي گياهي اين مناطق شده است. محله ازگل از جمله محلات شمال تهران است كه بخش عمده اي از فضاي سبز آن در فرايند توسعه از بين رفته و كيفيت فضايي در كانون هاي متمركز آن كاهش يافته است. با توجه به اثر گياهان در ايجاد شرايط آسايش، اين مقاله با هدف ارتقاي كيفيت فضاهاي عمومي و افزايش آسايش حرارتي در مراكز محله به دنبال يافتن رابطه بين سطوح سبز با ميزان كاهش دما در گرم ترين روز سال است. مقاله با راهبردي تركيبي متكي بر استدلال منطقي و سنجش نرم افزاري به مطالعه يك سايت در محله ازگل تهران در دو وضعيت موجود و حالت بهينه طراحي پرداخته است. داده هاي وضع موجود با برداشت هاي ميداني و اطلاعات خرداقليم در وضعيت دوم كه با افزودن گياهان به فضا مورد بررسي قرار گرفت، با شبيه سازي كامپيوتري به دست آمد. در نهايت شرايط آسايش با مدل PMV سنجيده شده تا اثر دقيق گياهان بر عناصر خرداقليم مشخص شود و دو حالت باهم مقايسه شدند تا تأثير طراحي با گياهان در ارتقاي كيفيات محيطي مشخص شود. معيارهاي ارزيابي، دما و رطوبت نسبي است كه محاسبات با اولويت دهي به پياده، در ارتفاع 1.65 متري انجام شده است. يافته هاي به دست آمده از اين مطالعه حاكي از اين است كه با اختصاص درصد كمي از فضاي شهر به سبزينگي تا حد زيادي مي توان شرايط خرداقليم را بهبود بخشيد. محاسبات رايانه اي نشان داد به ازاي افزودن هر مترمربع فضاي سبز در موقعيت مكاني مورد مطالعه، 3.71 برابر آن به محدوده آسايش اضافه مي گردد. همچنين در نمونه مورد بررسي، با ثابت نگه داشتن رطوبت نسبي مي توان 1.5 تا 2 درجه از گرماي هوا كاست. با توجه به اين كه گرمايش جهاني در صد سال اخير حاصل يك درجه اضافه شدن به دماي كره زمين است، نتايج مقاله قابل توجه خواهد بود. به بياني با تعميم نتايج در كل محله و در مقياسي بزرگتر، اثربخشي آن چشمگيرتر خواهد بود.