ابعاد و راهبردهاي شهر شاد در محله هاي مشهد مطالعه موردي: محله طبرسي و محله فارغ‌التحصيلان

توجه به شادي و ابعاد راهبردي آن، نقش اساسي در مطلوبيت كيفيت محيطي محلات شهري دارد كه امروزه عدم توجه به آن، يكي از چالش‌هاي پيشِ رو شهرها به ويژه كلانشهرهايي مانند مشهد به عنوان بستر زيست انسان در راه رسيدن به زندگي پايدار شهري است. طي دهه‌هاي اخير  با توسعه‌هاي جديد و قديم شكل گرفته در سطح كلانشهر مشهد، محلاتي ايجاد شده‌اند كه از سطح كيفي مطلوبي برخوردار نبوده و با مشكلات و معضلات فراواني مانند فقدان عرصه هاي همگاني، ناامني، نبود زيبايي هاي بصري، نبود امكانات محلي، تعلق پايين، آلودگي هاي محيطي، فقدان بسترهاي مناسب روابط همسايگي و... روبه رو بوده كه به واقع از ميزان شادي و نشاط به عنوان حلقه مفقوده و فراموش شده زندگي شهروندان مشهدي، كاسته و ضرورت طراحي محيطي مناسب و شاد را افزايش داده است. از جمله اين محلات در توسعه جديد، محله فارغ التحصيلان و در توسعه قديم، محله طبرسي است. از اين روهدف مطالعه حاضر، ارزيابي ابعاد و شاخص هاي شادي در دو بافت قديم و جديد شهر مشهد با خصيصه هاي متفاوت است تا ضمن شناسايي ابعاد و شاخص هاي شهر شاد به حل مشكلات محلات شهري به روشي اصولي و كارآمد براي حركت به سوي پايداري بيشتر جوامع محلي دست يافت. مطالعه حاضر از نظر نتايج، كاربردي_توسعه اي، از نظر فرآيند اجرا به صورت كمي و از نظر هدف توصيفي_تحليلي با استناد به مطالعات كتابخانه‌اي است و از ميان ساكنان محلات طبرسي و فارغ التحصيلان، 320 نفر به ‌صورت تصادفي براي تكميل پرسشنامه‌ها انتخاب شده‌اند. تجزيه و تحليل اطلاعات با استفاده از آزمون‌هاي آماري شامل فريدمن، من_ويتني، اسپيرمن، كاي اسكوئر و ضريب كرامر در نرم افزار SPSS انجام شده است. براساس نتايج به دست آمده از تحليل، تنها بعد كالبدي در محله فارغ التحصيلان (3.22) در بين ابعاد شادي شرايط نسبتاً مطلوبي دارد و در ساير ابعاد، هر دو محله شرايط نامطلوبي دارند. همچنين اختلاف معني داري ميان شاخص هاي شادي در محلات قديم و جديد وجود دارد. از ديگر يافته هايتحقيق اينست كه ميانگين رتبه شادي در محله فارغ التحصيلان (167.90) بيشتر از محله طبرسي (135.45) است كه نشان از شادتر بودن ساكنان محله جديد در مقايسه با محله قديم دارد. اما تفاوت اين دو از نظر شادي زياد و محسوس نيست. شادي با متغيرهاي درآمد، مالكيت مسكوني، قوميت، اشتغال، وضعيت تأهل و تعداد اعضاي خانوار رابطه مثبت و با سن رابطه منفي و معني داري دارد. در نهايت، شاخص هاي امنيت شغلي در هر دو محله از بعد اقتصادي، سطح ايمني و كيفيت نورپردازي در محله قديم و دسترسي به فضاي سبز، كيفيت فضاي آبي در محله جديد از بعد كالبدي، سطح امنيت در محله قديم و شركت در جشن هاي بومي و مشاركت در حل مشكلات در محله جديد از بعد اجتماعي، داراي بيشترين ميزان همبستگي با شادي و نشاط هستند.