بررسي فقهي حقوقي موارد دفاع شركت هاي هواپيمائي در دعاوي سوانح هوائي (كنوانسيون ورشو مونترال)

طبق بند 1 ماده 20 كنوانسيون ورشو مونترال در صورتي كه متصدّي حمل و نقل هوائي ثابت كند كه خود وي و عاملينش «كلّيه تدابير لازم» را به منظور جلوگيري از خسارت اتّخاذ كرده اند، يا اين كه اتّخاذ چنين تدابيري براي او و عاملين او ممكن نبوده است؛ مسئول نخواهد بود. بر اساس اين ماده، متصدّي حقّ دفاع كامل در برابر هر ادّعائي دارد. بنابراين اگر وي ثابت كند همه اقدامات لازم را انديشيده، مسئول نخواهد بود. اين ماده درباره آسيب، مرگ و تأخير مسافر و نيز هرگونه صدمه و تأخير در رابطه با بار كاربرد دارد. از طرفي مطابق ماده 21 «هر گاه متصدّي حمل و نقل ثابت كند كه خسارت وارده، معمول خطاي شخص خسارت ديده است دادگاه مي تواند طبق مفاد قانون، خود متصدّي حمل و نقل را كلّاً يا جزئاً از مسئوليت مبرّي سازد.» دفاعيّات مندرج در مواد 20 و 21 كنوانسيون قابل طرح و بررسي در فقه نيز هست به طوري كه ضمان تعدّي و تفريط و قاعده اقدام در لسان فقها و تفاسير حقوقدانان قابل انطباق با دو گزاره فوق مي باشد. نويسنده بر آن است تا در اين مقاله به تبيين اين مسأله بپردازد.