ارزيابي ميزان تاثيرگذاري سامانه كنترل خودكار توزيع آب سطحي كشاورزي به منظور كاهش برداشت و تعادل بخشي آبخوان در شرايط كم آبي (مطالعه موردي: كانال اصلي شبكه آبياري قزوين)

اين پژوهش به بررسي ميزان تاثير ارتقا عملكرد توزيع آب سطحي كشاورزي در تعادل بخشي و احيا آبخوان در شرايط كم‌آبي ميپردازد. در گام نخست، مدل عددي آبخوان، با كد MODFLOW، به‌منظور تحليل مكاني تعادل‌بخشي آبخوان توسعه داده شد. در ادامه مدل شبيه‌ساز هيدروليك جريان سيستم توزيع آب در نرم‌افزار MATLAB توسعه، كاليبره و صحت ‌سنجي شد و با مدل‌ كنترل خودكار سيستم بهره‌برداري سامانه توزيع لينك شد. نهايتا با لينك نمودن مدل‌هاي توسعه داده شده، تأثير استفاده از روش‌ ارتقا بهره‌برداري شبكه آبياري، در قالب سناريو جهت تعادل بخشي آبخوان، بررسي گرديد. نتايج تحقيق نشان داد با ارتقا عملكرد سيستم توزيع آب كشاورزي، حتي در شرايط كم‌آبي، ميانگين شاخص كفايت توزيع آب كشاورزي در محدوده‌هاي زراعي در سامانه‌ي كنترل خودكار غيرمتمركز در حدود 32.7 درصد بهبود عملكرد داشته است. براين اساس ميزان كاهش برداشت از آبخوان، 45.3 درصد در روش بهره‌برداري خودكار غيرمتمركز حاصل شد. نتايج مدل‌سازي عددي آبخوان جهت تحليل مكاني تعادل بخشي آبخوان نشان داد كه در روش معمول بهره‌برداري تراز آب زيرزميني همچنان روند افزايشي افت خود را حفظ مي‌كند. بطوريكه نتايج نمايانگر مقدار افت سالانه در حدود 150 سانتي‌متر تحت روش معمول بهره‌برداري است. با بكار‌گيري سامانه كنترل خودكار غيرمتمركز و افزايش كفايت تحويل آب در روش‌ مذكور، اين امر سبب افزايش تراز در چاه‌هاي مشاهده‌اي قرار گرفته در شبكه آبياري شد. راهكار تعادل‌بخشي آبخوان ارائه شده در اين تحقيق، قابليت توسعه براي كليه نواحي زراعي (شبكه آبياري) دارد كه منابع تامين آب آن به صورت تلفيقي از منابع آب سطحي و زيرزميني است.