ارزيابي بناهاي بلندمرتبه مسكوني ايراني از منظرمعماري الگوگرا در معماري و شهرسازي ايراني – اسلامي

معماري ايراني با ورود اسلام باورهاي اعتقادي و اصولي را به ظهور رسانيد كه معماري ايراني – اسلامي را در زمره معماري‌هاي الگوگرا جاي داد. الگوهايي كه در سير تاريخي اين معماري تكامل پيدا كردند و تبديل به ويژگي‌هاي شاخص و بعضاً منحصر به فرد معماري ايراني – اسلامي گشتند. معماري الگوگراي ايراني – اسلامي در دهه‌هاي اخير و در برخورد با معماري غربي مورد غفلت قرار گرفته و ارزش‌هاي برگرفته از هويت و فرهنگ ايراني – اسلامي آن ناديده انگاشته شده‌اند. پارادايم پژوهش حاضر آزاد پژوهي و تركيبي از شيوه‌هاي تحليلي، استفاده از پرسشنامه، دلفي و آزمون همبستگي مي‌باشد، به اين منظور 40 نمونه ساختمان بلندمرتبه مسكوني ايراني در معرض سنجش و ارزيابي‌(كمي با استفاده از طبق ليكرت) خبرگان از شاخص‌هاي برگزيده معماري ايراني اسلامي قرار مي‌گيرند و نتايج به دست آمده توسط نرم‌افزار SPSS به منظور بررسي ميزان همبستگي شاخص‌ها مورد تحليل قرار ميگيرند. يافته‌هاي تحليل همبستگي پيرسون نشان دهنده ارتباط معنادار مستقيم و رو به بالاي معماري الگوگرا با معيارهاي بينش نمادين، معماري مفهومي، سلسله مراتب فضايي، انطباق محيطي، انطباق فرهنگي، خوانايي، نشانه گرايي، مقبوليت عمومي و معماري ايراني – اسلامي مي‌باشد. نتايج حاصل از تحقيق نشان مي‌دهد كه براي بازگشت به الگوهاي ايراني اسلامي در طراحي ساختمان‌هاي بلندمرتبه مسكوني امروزي 2 گروه از شاخص‌ها كه در قالب بحث اخلاق مداري‌(شاخص‌هاي ذهني) و انسان محوري (شاخص‌هاي كالبدي) مطرح مي‌شوند، بيش از ساير عوامل و شاخص‌ها بر مبناي الگوهاي معماري ايراني اسلامي تأثيرگذار و مطلوب نظر هستند.