بررسي اثر ارتفاع و دما در فرايندهاي فنولوژي گياهان، با استفاده از تجزيه‌وتحليل هارمونيك سري زماني NDVI سنجنده MODIS (مطالعه موردي: شيركوه استان يزد)

فنولوژي به مطالعه زمان وقوع رخدادهاي تكرارپذير زندگي گياهان در رابطه با عوامل زنده و غيرزنده مي‌پردازد. يكي از روش‌هاي بررسي تغييرات روند رشد گياه استفاده از سري‌هاي زماني تصاوير ماهواره‌اي و روش‌هاي سنجش از دور است. هدف از پژوهش حاضر تعيين معناي فيزيكي هريك از مؤلفه‌هاي سري فوريه، درمورد انواع پوشش گياهي و فرايندهاي فنولوژي گياهان، با استفاده از تجزيه سري‌هاي زماني شاخص پوشش گياهي (NDVI) حاصل از سنجش از دور است. هدف ديگر نيز تعيين روند تغييرات مؤلفه‌هاي سري فوريه، در زمينه تغييرات ارتفاع از سطح دريا و درجه حرارت فصل بهار است. بدين‌منظور، در مطالعه حاضر، از محصول هشت‌روزه شاخص‌ NDVI سنجنده MODIS، با نام MOD09Q1، با قدرت تفكيك مكاني 250 متر استفاده شد. ابتدا، با استفاده از الگوريتم HANTS و سري‌هاي زماني‌ يك‌ساله NDVI سنجنده MODIS در سال‌هاي 2013، 2014 و 2015، مؤلفه‌هاي سري‌هاي فوريه يا همان تصاوير دامنه و فاز توليد شد. سپس تغييرات و ارتباط هريك از اين مؤلفه‌ها به‌نسبت تغييرات ارتفاع و دما، در منطقه شيركوه استان يزد، بررسي شد. براساس نتايج، با كاهش 1 درجه سانتي‌گراد در ميانگين دماي فصل بهار، كه با افزايش ارتفاع از سطح دريا رخ مي‌دهد، تأخير هفت‌روزه‌اي در چرخه‌هاي ساليانه و تأخيري پنج‌روزه در چرخه‌هاي شش‌ماهه سري‌هاي زماني NDVI ايجاد مي‌شود. در چرخه‌هاي ساليانه، بيشترين مقدار واريانس با استفاده از گياهان داراي دوره‌هاي رشد ساليانه و در چرخه‌هاي شش‌ماهه، بيشترين مقدار واريانس با استفاده از گياهان داراي دوره رشد كوتاه و فصلي كنترل مي‌شود. براساس نتايج، الگوريتم HANTS و تحليل سري‌هاي فوريه مي‌تواند، در شناخت تأثيرات عوامل اقليمي در فرايند‌هاي فنولوژي و زمان شروع رشد گياهان، بسيار كارآمد ‌باشد.