بيان ژن كليدي مسير سنتز سزامين در كنجد (CYP81Q1) تحت تاثير اليسيتورهاي نيترات-نقره و نانوذرات روي

مقدمه: كنجد (Sesamum indicum L.) به دليل توليد تركيبات ليگناني از جمله سزامين و سزامول داراي اهميت ويژه اي است. سزامين از دسته ليگنان هاي فوروفوران است كه در گياهان آوندي و به ويژه گونه كنجد وجود دارد. سزامين به دليل دارا بودن اثرات بيولوژيكي سودمند در پستانداران مورد توجه زيادي قرار گرفته است. در سال هاي اخير تلاش هاي زيادي براي شناسايي ژن هاي دخيل در مسير بيوسنتزي سزامين انجام شده است. هدف: در اين پژوهش تاثير دو اليسيتور نيترات نقره و نانوذرات روي بر ميزان بيان ژن كليدي دخيل در بيوسنتز سزامين، CYP81Q1، در كشت سوسپانسيون سلولي كنجد بررسي شد. روش: اليسيتورهاي نيترات نقره و نانوذرات روي با غلظت هاي 0.25، 0.5 و 1 ميلي گرم در ليتر بطور جداگانه در كشت سوسپانسيون سلولي 18 روزه كنجد اعمال شدند و نمونه برداري در چهار بازه زماني صفر، 2، 8 و 24 ساعت پس از تيمار صورت گرفت. از نمونه هاي سلولي منجمد شده با نيتروژن مايع براي تعيين سطح بيان ژن با روش QRTPCR استفاده شد. نتيجه: براساس نتايج اين تحقيق ژن CYP81Q1 بيشترين سطح بيان را در تيمار حاوي 0.25 ميلي گرم در ليتر نانو ذره روي و 8 ساعت بعد از اعمال اليسيتور داشت. بيان اين ژن در سلول هاي تيمار شده با 0.5 و 1 ميلي گرم در ليتر نيترات نقره بترتيب در 24 و 8 ساعت بعد از اعمال اليسيتور به حداكثر رسيد. بحث: ميزان بيان ژن كليدي دخيل در توليد ليگنان سزامين در همه نمونه هاي تيمار شده با اليسيتورها افزايش يافت. ميزان افزايش بيان اين ژن بطور عمده به مقدار اليسيتور و بازه زماني بعد از اعمال آن بستگي دارد.