تحليل الگوي فضايي حياط مركزي در باغ مزار شاه نعمت الله ولي ماهان با استفاده از تكنيك نحو فضا

بيان مساله: حياط، در معماري ايراني از گذشته تا به امروز نقش به سزايي رادر پيكره بندي فضاهاي معماري ايفا مي كند. در اين بين چگونگي تركيب فضاهاي سر پوشيده با فضاهاي باز يكي از نكات مهم در طراحي و ساخت فضاهاي معماري مي باشد. وجود حياط در معماري ايراني به خصوص مناطق كويري اهميت فوق العاده ايي دارد. به گونه ايي كه اكثر فضاهاي معماري ناحيه كوير به حياط مركزي ختم مي شوند. آرامگاه شاه نعمت الله ولي يكي از با شكوه ترين معماري آرامگاهي در ايران مي باشد، كه با داشتن چهار حياط (صحن ) متعددشباهت ها وتفاوت هاي فضايي خاصي را از اين نوع سازماندهي فضايي دارامي باشد،به گونه ايي كه، آرامگاه را به صورت توده و فضا در معماري ايراني به نمايش مي گذارد.الگوي چيدمان فضايي آرامگاه شاه نعمت الله ولي در نوع خود بسيار منحصر به فرد مي باشد. سوال تحقيق: ارتباط بين چيدمان فضايي آرامگاه شاه نعمت الله ولي با حياط هاي مجموعه به چه صورت مي باشد ؟ چه تاثيري نقش حياط در پيكره بندي فضايي بناي آرامگاهي دارد ؟ هندسه حياط در مجموعه آرامگاهي چه تاثيري بر ديدهاي بصري به وجود مي آورد ؟ اهداف تحقيق: پژوهش حاضر با هدف، بررسي نقش حياط درچگونگي، سازماندهي فضايي معماري آرامگاهي با استفاده از تكنيك نحو فضا مي پردازد تا بتوان به كمك اين تكنيك، نحوه ي فضا سازي حياط هاي مجموعه را مشخص كرد . روش تحقيق: پژوهش حاضر از نوع توصيفي – تحليلي بوده و در تحليل هر يك از حياط هاي آرامگاه در ابتدا به ترسيم گراف هاي توجهي از نقاط مختلف حياط و سپس با استفاده از نرم افزار Depthmapبه تحليل هريك از شاخص هاي نحو فضا، در حياط هاي مجموعه پرداخته شد. سپس پارامتري هايي چون عمق، اتصال، هم پيوندي ودسترسي فيزكي و بصري آرامگاه در نرم افزار Depthmapمورد بررسي قرارگرفته اند. مهم‌ترين يافته‌ها و نتيجه‌گيري تحقيق: نتايج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان داد كه، حياط در ارتقا راندمان عملكردي فضاهاي آرامگاهي تاثير شگرفي خواهد داشت.ليكن هندسه شكل گيري حياط و محل استقرار آن تا مقبره در هم پيوندي، ارتباط و عمق حياط تاثير به سزايي در پيكره بندي فضايي آرامگاه دارد وهندسه مناسب حياط براي دست يابي به حوزه هاي مختلف فضايي، نقش موثري را ايفا مي كند.