طراحي و ساخت دستگاه پرتابل ثبت حركات: مقايسه كينماتيك كمر در ميان شاغلين كمردردي و غيركمردري در خطوط مونتاژ يك صنعت خودروسازي

مقدمه: كاركنان صنعت خودروسازي بدليل مواجهه مستقيم با طيف وسيعي از مشكلات ارگونوميك ناشي از وجود تجهيزات و ماشين آلات مختلف در معرض شيوع بالاي اختلالات اسكلتي عضلاني بويژه كمردرد مي باشند. ازاينرو، مطالعه حاضر با هدف طراحي و ساخت يك دستگاه پرتابل جهت ارزيابي متغيرهاي كينماتيكي كمر و مقايسه اين حركات در ميان شاغلين كمردردي و غيركمردردي در خطوط مونتاژ يكي از صنايع خودروسازي انجام شد.روش كار: در پژوهش حاضر، پس از آناليز شغلي به روش TTA، با بهره گيري از روش مشاهده اي مستقيم OWAS، پوسچرهاي كاري كارگران مورد ارزيابي قرار گرفت و ايستگاه هاي كاري با سطح ريسك بالا شناسايي شدند. همچنين همزمان، با استفاده از پرسشنامه اسكلتي عضلاني هلندي (DMQ) و مقياس درجه بندي ديداري (VAS) شيوع و شدت كمردرد مورد بررسي قرار گرفت. در ادامه، پس از طراحي و ساخت دستگاه پرتابل، مطالعه ميداني با استفاده از دستگاه طراحي شده بر روي 16 آزمودني جهت ارزيابي متغيرهاي كينماتيكي كمر بر روي دو گروه از كارگران داراي كمردرد و بدون كمردرد انجام شد. يافته ها: نتايج حاصل از روش OWAS نشان داد كه 61.2 درصد از تمامي پوسچرهاي كاري مورد بررسي داراي سطح ريسك بالا با اولويت اقدام اصلاحي 3 و 4 بودند. بطور متوسط، 86.1 درصد از شركت كنندگان طي 12 ماه گذشته تجربه كمردرد را گزارش نمودند. علاوه بر اين، ميانگين (انحراف معيار) شدت درد (دامنه نمره 0-100) 57.95 (15.46) بدست آمد. درخصوص مقايسه متغيرهاي كينماتيكي در دو گروه كمردردي و غيركمردردي يافته ها نشان داد كه تمامي حركات خمش جلو، خمش جانبي، خمش عقب، و دامنه پيچش تنه (درجه) و مدت زمان حركات (ثانيه) در افراد غيركمردردي بيشتر از افراد كمردردي مي باشد؛ هرچند كه ازلحاظ آماري تنها دامنه خمش جلو (درجه) در افراد غيركمردردي (ميانگين و انحراف معيار: 64.29 و 8.41) بطور معني داري بيشتر از افراد كمردردي (ميانگين و انحراف معيار: 58.97 و 11.34) بود (0.05 Pvalue).نتيجه گيري: با توجه به قابليت ابزار در بررسي كينماتيك تنه، و همچنين سبك بودن و عدم تداخل دستگاه با وظيفه كارگر مي توان از آن به عنوان ابزاري مناسب در مطالعات ارگونومي در حيطه كمردرد استفاده كرد. بعلاوه، مقايسه نتايج بدست آمده از اين دستگاه با دستگاه شيب سنج مؤيد صحت نتايج بدست آمده از اين ابزار مي باشد.