كاربرد منطق فازي در تبيين مفاهيم تشكيكي اخلاقي قرآن

با مراجعه به آموزه‌هاي اسلامي به‌ويژه آموزه‌هاي قرآني درمي‌يابيم كه معيار ارزش‌گذاري انسان‌ها با رعايت اصول اخلاقي سنجيده مي‌شود. بخش مهمي از اصول اخلاقي را كنش‌هاي ارادي انسان‌ها تشكيل مي‌دهند كه به دليل متغير بودن احوال، شرايط و نيت‌هاي انسان‌ها به‌طور دقيق قابل سنجش نيست و با منطق كلاسيك دو ارزشي نمي‌توان آنها را ارزيابي كرد. از سوي ديگر، اغلب مفاهيم اخلاقي مطرح شده در قرآن از سنخ كمالات وجودي مرتبه‌مند و مشكك هستند كه به نحو يكسان بر مصاديق خود حمل نمي‌شود. اين مفاهيم تشكيكي را با منطق فازي كه بر چند ارزشي بودن گزاره‌ها مبتني است، مي‌توان تبيين كرد. از اين‌رو، در اين نوشتار با بيان برخي از اين مفاهيم قرآني و تحليل آنها بر اساس منطق فازي، دستاوردي نوين در شيوه ارزيابي آنها به دست خواهد آمد. پژوهش حاضر با تحليل محتوا به موضوع كاربرد منطق فازي در تبيين مفاهيم تشكيك اخلاقي قرآن توجه مي‌شود. در اين راستا، پس از معرفي مختصر مفاهيم اخلاقي و چيستي منطق فازي، نگاهي كوتاه به تفاوت‌هاي منطق فازي با نسبيت‌گرايي، خواهد شد. در ادامه به تشكيكي بون مفاهيم اخلاقي قرآن و تبيين آنها با منطق فازي مي‌پردازيم. امتياز ارزيابي به شيوۀ فازي و كنار گذاشتن روش دو ارزشي سنتي از دستاورد اين پژوهش محسوب مي‌شود.