جايگاه مساجد در ميزان تعاملات اجتماعي بين ساكنان محله هاي شهري (نمونه مورد مطالعه: محله شهشهان اصفهان)

بيان مسئله: در سال هاي اخير موضوع تعاملات اجتماعي به دليل تاثيري كه بر عواملي نظير انسجام و همبستگي اجتماعي، مسئوليت پذيري و حس تعلق ساكنان، نظارت و امنيت اجتماعي و ... مي گذارد، از اهميت بسياري برخوردار مي باشد. بدين منظور تلاش هاي بسياري به منظور ايجاد بستري مناسب جهت ايجاد يا افزايش تعاملات اجتماعي صورت گرفته است. در اين راستا كانون توجه برنامه ريزان به فضاهايي نظير پارك هاي محلي، پاتوق هاي اجتماعي، مراكز محله و ... معطوف شده است كه در اكثر مواقع نتوانسته انتظارات را برآورده سازد. در اين ميان مساجد با توجه به ظرفيت بالقوه اي كه در پذيرش كاركردهاي متنوع دارد و از ديرباز تحت عنوان فضايي اجتماعي، نقش به سزايي در تعاملات اجتماعي ميان ساكنان داشته است، مورد بي توجهي قرار گرفته است. اين بي توجهي ها تا جايي ادامه داشته كه مساجدي كه كانون تعاملات و روابط اجتماعي بوده اند، در حال حاضر تنها به نقش مذهبي خود بسنده كرده اند. هدف پژوهش: در اين پژوهش سعي شده تا جايگاه مساجد و تاثيري كه بر تعاملات اجتماعي ميان ساكنان مي گذارد، مورد بررسي قرار گيرد. روش پژوهش: به منظور دستيابي به اهداف پژوهش، رويكرد پژوهش حاضر كيس محور مي باشد. بدين منظور محله شهشهان اصفهان به دليل برخورداري از تعداد زيادي مساجد به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهيت، توصيفي تحليلي و ابزار گردآوري اطلاعات در اين پژوهش مشاهده و پرسشنامه مي باشد. جامعه آماري اين پژوهش مطابق با فرمول كوكران 95 نفر انتخاب شد و به منظور تجزيه و تحليل اطلاعات، ضريب همبستگي اسپيرمن مورد استفاده قرار گرفت. يافته هاي پژوهش: يافته هاي پژوهش نشان داد كه ميان حضور ساكنان محله در مساجد و همچنين تاثيري كه مساجد بر تعاملات اجتماعي ميان ساكنان مي گذارند، ارتباط و همبستگي نسبتا بالايي وجود دارد. همچنين مطابق با سطوح مختلف تعاملات اجتماعي، مساجد به دليل قابليت پذيرش نقش هاي متعدد و همچنين ظرفيتي كه در پذيرش و حضور اقشار مختلف جامعه دارد، مي تواند تعاملات اجتماعي ميان ساكنان را به بالاترين سطح ارتقاء دهد. لذا شناختي عميق از كاركردها و عملكردهاي اين فضاي مذهبي و همچنين نگاه دقيق و تحليلي به ويژگي هاي منحصر به فرد مساجد و به كارگيري آن در شهرهاي امروزي مي تواند در ارتقاء تعاملات اجتماعي ميان ساكنان و افزايش كيفيت محيطي، موثر واقع شود.