تاريخ ذهنيت و مطالعات شاهنامه

چكيده تاريخ ذهنيت از روش‌هاي نو در تاريخ‌نگاري است كه براي شناخت ذهنيت عامه و كشف روح زمانه براي رسيدن به آن‌چه «تاريخ كامل» مي‌نامد، تلاش مي‌كند. منابع زباني، ادبي و هنري سرشار از اطلاعاتي است كه ذهنيت ملت‌ها را مي‌توان از ميان آن‌ها شناخت. در اين ميان شاه‌كارهاي ادبي، با سطح نفوذ و گستردگي زياد در ذهنيت ملت ها از اهميتي ويژه‌ برخوردارند. نقش شاهنامه در تاريخ ذهنيت ايراني و شكل گيري و استمرار هويت ملي، در ميان آثار ادبي فارسي و هنرهاي وابسته به آن كم نظير است. واكاوي نشانه هاي تاريخي و فرهنگي آن موضوعي مغفول در پژوهش هاي مشترك ادبي و تاريخي است و اين جستار براي دست يابي به هدف يادشده با روش توصيفيتحليلي به تبيين و تحليل نشانه‌هاي تأثير شاهنامه بر ذهنيت ايراني پرداخته‌است. از نتايج تحقيق برمي آيد كه با توجه به استمرار تأثير شاهنامه بر ذهنيت ايراني كه در تاريخ ادبيات و هنر و مشرب‌هاي فكري قشرهاي مختلف اجتماع ايراني آشكار است، نظريۀ تاريخ ذهنيت مي‌تواند در شناخت و معرفي الگوهاي فكري ايراني متأثر از شاهنامه راه‌گشا باشد.