معناشناختي كاربردي سنّت عطاي عمومي (با تكيه بر آيه 20 سوره اسراء)

قرآن كريم به عنوان غني‌ترين منبع علوم و معارف الهي، به بهترين وجه پرده از سنّت‌هاي حاكم بر هستي و سرنوشت انسان‌ها برداشته و به زيبايي رفتار خداوند با انسان‌ها را به تصوير كشيده است. يكي از اين سنّت‌ها، سنّت عطاء عمومي است كه موضوع اختتام آيه 20 سوره مباركه اسراء مي‌باشد. نظر به اينكه سخن قرآن كريم در اين باره به اجمال و مختصر بيان شده و ابعاد و ويژگي‌هاي آن در هاله‌اي از ابهام قرار گرفته است، نوشتار حاضر با استفاده از روش معناشناسي كاربردي موضوع سنّت عطاي عمومي را مورد كنكاش قرار مي‌دهد تا قرائن زباني و غيرزباني معياري شوند براي دريافت نكات ضمني و غيرمستقيم قرآن در موضوع مورد پژوهش و سامان‌دهي جديد و تازه‌اي از آن. بررسي‌ها نشان مي‌دهد سنّت عطاء الهي از لحاظ گستره و شمول در زمره سنّت‌هاي عام و از شئون ربوبيّت پروردگار است. اين سنّت در ارتباط با سنّت امداد، خلق، هدايت عام و پاداش و كيفر بوده و شامل همه انسان‌هاست. عطاء الهي بنا بر اصل جريان، كنشي و از جنبه كيفيّت و چگونگي اجرا واكنشي به حساب مي‌آيد. با توجّه به عناصر بافتي، فضاي صدور، ويژگي‌هاي دو طرف مخاطبه و محدوديت‌هاي حاكم بر كنش‌هاي غيربياني مي‌توان كارگفت‌هاي اظهاري، تعهّدي، ترغيبي، عاطفي و اعلامي را در آيه مشاهده نمود.