استفاده از بيوچار و تيمارهاي معدني براي اصلاح ويژگي‌هاي شيميايي يك خاك شور و سديمي

در پژوهش حاضر، امكان اصلاح برخي ويژگي‌هاي شيميايي يك خاك شور و سديمي طي افزودن سطح پنج درصد وزني بقاياي يونجه و دو نوع بيوچار توليد شده از باگاس نيشكر و پوست گردو به‌صورت مستقل و همزمان با گچ، سولفات آلومينيم و مخلوط اين دو بررسي شد. اين پژوهش در سه تكرار در قالب آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي به‌صورت گلداني انجام شد. نمونه‌هاي خاك پس از اعمال تيمارها به‌مدت چهار ماه در رطوبت ظرفيت مزرعه خوابانيده و برخي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي شيميايي خاك اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه بقاياي يونجه بيشترين كارايي را در كاهش پ‌هاش خاك داشته و كاربرد مخلوط اين نوع بقايا با گچ مقدار پ‌هاش خاك را از 9.13 در تيمار شاهد به 7.24 كاهش داد. تيمارهاي گچ، سولفات آلومينيم و مخلوط اين دو با افزايش غلظت يون‌هايي از جمله كلسيم و سولفات موجب افزايش غلظت الكتروليت خاك و درنتيجه افزايش قابليت هدايت الكتريكي تا حدود سه برابر بيشتر از تيمار شاهد شدند. تيمارهاي مورد استفاده با جايگزيني برخي يون‌ها به‌جاي سديم تبادلي موجب افزايش غلظت سديم محلول و درنتيجه بالا رفتن نسبت جذب سديم خاك شدند. بيشترين افزايش نسبت جذب سديم را كاربرد همزمان بيوچار پوست گردو و گچ رقم زده و اين ويژگي را از 22.6 در تيمار شاهد تا 54.3 افزايش داد. آزادسازي پتاسيم از تيمارهاي آلي و بهبود شرايط عمومي خاك در پي افزودن تيمارهاي شيميايي موجب افزايش پتاسيم تبادلي خاك شد؛ درحالي ‌كه افزايش فسفر قابل دسترس خاك كمتر تحت تأثير كاربرد تيمارهاي شيميايي قرار گرفت. در مجموع، به‌نظر مي‌رسد كه اثرات اصلاحي تيمارهاي آلي و معدني مورد استفاده تكميل‌ كننده يكديگر هستند و از اين‌رو، كاربرد همزمان آنها نه‌تنها ويژگي‌هاي نامطلوب شيميايي خاك‌هاي شور و سديمي را بهبود مي‌دهد، بلكه افزايش كيفيت حاصلخيزي اين خاك‌ها را نيز رقم مي‌زند.