بهينه‌سازي بهره‌برداري از سد مخزني با استفاده از الگوريتم‌هاي گرگ ‌خاكستري، جستجوي كلاغ و نهنگ بر اساس حل مدل برنامه‌ريزي غيرخطي

بهينه‌سازي استفاده از منابع آب به‌ويژه در بخش كشاورزي كه بيشترين سهم را در استحصال منابع آب دارد از اهميت زيادي برخوردار است. لذا در اين پژوهش ضمن معرفي الگوريتم بهينه‌سازي گرگ‌ خاكستري، جستجوي ‌كلاغ و نهنگ، عملكرد آنها در بهره‌برداري بهينه از سيستم تك‌مخزنه سد گلستان با هدف تأمين نياز آبي اراضي پايين‌دست، بر اساس شاخص‌هاي اطمينان‌پذيري، برگشت‌پذيري و آسيب‌پذيري مورد ارزيابي قرار گرفت. در اين ‌راستا تابع هدف به‌صورت كمينه‌سازي كل كمبود طي دوره بهره‌برداري تعريف و محدوديت هاي معادله پيوستگي، حجم سرريز، حجم ذخيره و حجم رهاسازي از مخزن بر تابع هدف مسئله اعمال شد. سپس نتايج با پاسخ بهينه مطلق بر اساس روش برنامه‌ريزي غيرخطي حاصل از نرم‌افزار GAMS مقايسه شد و درنهايت بر اساس توسعه مدل تصميم‌گيري چندمعياره رتبه‌بندي الگوريتم‌ها از لحاظ عملكرد صورت پذيرفت. نتايج نشان داد كه الگوريتم گرگ‌ خاكستري در بهينه‌سازي تابع هدف بهتر از ساير الگوريتم‌ها عمل مي‌كند به‌گونه‌اي كه ميانگين پاسخ‌ها در الگوريتم‌هاي گرگ‌ خاكستري، جستجوي كلاغ و نهنگ به‌ترتيب 92، 84 و 67 درصد پاسخ بهينه مطلق است به‌علاوه، الگوريتم گرگ‌ خاكستري در كليه شاخص‌ها از عملكرد مناسب‌تري نسبت به الگوريتم‌هاي جستجوي كلاغ و نهنگ برخوردار است. همچنين ضريب تغييرات پاسخ‌هاي به‌دست آمده توسط الگوريتم گرگ‌ خاكستري نسبت به الگوريتم‌هاي جستجوي كلاغ و نهنگ به‌ترتيب به ميزان 2 و 1/43 برابر كوچك‌تر است. درنهايت نتايج حاصل از مدل تصميم‌گيري چندمعياره مشخص كرد كه الگوريتم گرگ‌ خاكستري داراي رتبه نخست نسبت به دو الگوريتم ديگر مورد بررسي در حل مسئله بهره‌برداري بهينه از مخزن سد گلستان است.