چگونگي شكل حكومت ديني با تحليل حكومت انبياء در قرآن كريم

شكل حكومت ديني به‌عنوان يكي از مسائل پرچالش در حوزه انديشه سياسي اسلام همواره مورد اختلاف نظر واقع شده است، دانشوراني كه دخالت دين در سياست را پذيرفته و حتي معتقدند دين در مباني و اصول حكومت توصيه‌هايي را بيان داشته در مورد شكل حكومت با يكديگر هم‌فكر و هم‌نظر نيستند گروهي از ايشان معتقدند شكل حكومت نيز همانند ديگر عناصر سياست منصوص بوده و توسط خداي متعال به‌گونه‌اي ثابت و لايتغير مشخص شده است برخلاف گروه دوم كه معتقدند خداي متعال در مورد شكل حكومت اظهار نظري نداشته و در اين‌باره سكوت كرده است، بهرحال هر دو گروه براي اثبات مدعي خود به ادله‌اي استناد كرده‌اند ازجمله يكي از اين ادله چگونگي يادكرد قرآن‌كريم از حكومت انبياء گذشته است كه به موجب آن مشخص مي‌شود خداي متعال ساختار هرمي قدرت را براي حكومت ديني ثابت كرده و يا اينكه چنين نكرده و قائل به شكل خاصي براي حكومت نيست، اين نوشته با تحليل همين دليل و با روش تفسيري [اجتهادي] و استمداد از روايات و نقل‌هاي تاريخي به داوري بين اين دو ديدگاه پرداخته و به اين نتيجه فائق آمده است كه هيچ‌گونه شاهدي مبني بر ثبات شكل حكومت و ساختار ثابتِ هرمي آن در داستان انبياء در قرآن‌كريم وجود ندارد، و براي اثبات اين مدعا قابل استفاده نيست.