بررسي گونه‌هاي گردشگري مؤثر بر بازآفريني بافت‌هاي تاريخي (مطالعه موردي شهر تبريز)

بافت تاريخي مجموعه‌اي از آثار تمدن گذشتگان مي‌باشد كه ارزش و فرهنگ يك شهر را نشان مي‌دهد. اين بافت مجموعه‌اي از كيفيت‌هاي مطلوب در جهت بهره‌مندي جوامع برشمرده مي‌شود. بازآفريني شهري به دنبال حل مشكلات ناشي از ابعاد گوناگون زندگي مي‌باشد. گردشگري پايدار در هماهنگي با محيط‌، جامعه و فرهنگ‌هاي محلي عمل مي‌كند و مي‌تواند به عنوان رويكرد مناسب براي بازآفريني باشد. هدف از پژوهش اولويت‌بندي گونه‌هاي گردشگري به منظور بازآفريني بافت تاريخي مي‌باشد كه به اين منظور در پي پاسخگويي به اين سؤال مي‌باشيم كه كدام يك از گونه‌هاي گردشگري براي بازآفريني بافت‌هاي تاريخي بخصوص بافت تاريخي تبريز مناسب مي‌باشد؟ براي پاسخ به اين سؤال ابتدا ابعاد بازآفريني شهري و گونه‌هاي مختلف گردشگري مورد بررسي قرار گرفتند. جامعه‌ي آماري تحقيق حاضر را خبرگان گردشگري و شهرسازي (اساتيد دانشگاه) تشكيل مي‌دهند كه در ارتباط با موضوع پژوهش هم از نظر نظري و هم از نظر مصداقي در ارتباط با نمونه‌ي موردي (شهر تبريز) دانش و تخصص لازم را دارا بوده‌اند. با توجه به نبود چارچوب نظري و عدم شناخت كافي از تعداد جامعه‌ي آماري و همچنين با توجه به ماهيت و هدف تحقيق، با استفاده از تركيبي از روش‌هاي نمونه‌گيري غيراحتمالي از قبيل روش‌هاي هدفمند يا قضاوتي (معيار محور)، زنجيره‌اي (گلوله برفي) و سهميه‌اي و داوطلبانه (اعضاي در دسترس) به انتخاب تعداد اعضاي مورد نياز پنل خبرگان از ميان افراد واجد شرايط اقدام شد؛ حداكثر تعداد افراد براي رسيدن به اجماع در نظرات 30 نفر تعيين گرديد. نتايج از طريق نرم‌افزار SPSS و با كاربرد آزمون دلفي فازي مورد تحليل قرار گرفت. سپس ارتباط هر يك از گونه‌هاي گردشگري با اهداف بازآفريني بافت تاريخي مشخص گرديد. در انتها راهبردها و سياست‌هايي در جهت توسعه‌ي گونه‌هاي گردشگري كه ارتباط بيشتري با بازآفريني بافت‌هاي تاريخي دارند ارائه گرديد. نتايج حاكي از آن است كه بازآفريني بافت تاريخي با رويكرد گردشگري بايد با الويت‌دهي به گردشگري تاريخي (0.072)، فرهنگي (0.070)، هنري (0.061)، خلاق (0.058)، اجتماعي (0.055)، تفريحي (0.053)، غذا (0.052) صورت پذيرد.