عنوان مقاله :
جوانه‌زني و خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي پيچك صحرايي (Convolvulus arvensis) در پاسخ به تنش شوري
پديد آورندگان :
Jamshidizadeh ، Azam دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي , Farzaneh ، Masoumeh دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , Rahnama ، Afrasiab دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , Nasernakhaei ، Fatemeh دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
انشعابات ريشه , شاخص تحمل , محتواي نسبي آب برگ , مدل لجستيك
چكيده فارسي :
مقدمه: از آن‌جا كه كلريدسديم محلول‌ترين و فراوان‌ترين نمك موجود مي‌باشد، بديهي است كه تمامي گياهان سازوكارهايي را به‌منظور مهار انباشت آن به‌كار گيرند. پيچك يكي از ده علف‌هرز مسئله‌ساز دنياست كه تكثير آن به وسيله بذر، ريشه‌هاي خزنده زيرزميني و ريزوم مي‌باشد. سامانه ريشه‌اي وسيع همراه با جوانه‌هاي بسيار زياد و مواد اندوخته‌اي فراوان، سبب مقاوم‌تر شدن پيچك در رقابت با گياه زراعي در شرايط تنش شوري يا كم آبي مي‌گردد. شناخت صفات مورفوفيزيولوژيكي علف‌هرز پيچك در شرايط تنش شوري و مقايسه شاخص تحمل به شوري آن در زمان جوانه‌زني و رشد گياهچه‌اي، مي‌تواند در مهار موفق آن تأثير بسزايي داشته باشد. به منظور بررسي جوانه‌زني و صفات رويشي گياهچه پيچك تحت تنش شوري دو آزمايش جداگانه اجرا گرديد.مواد و روش‌ها: آزمايش جوانه‌زني در قالب طرح كاملاً تصادفي با 9 سطح شوري شامل آب مقطر (شاهد)، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 دسي‌زيمنس بر متر با 4 تكرار در شرايط آزمايشگاهي و آزمايش گلداني در 5 سطح شوري شامل آب تصفيه (شاهد)، 10، 20، 30 و 40 دسي‌زيمنس بر متر با سه تكرار در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز اجرا گرديد.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه درصد جوانه‌زني، شاخص بنيه بذر با افزايش شوري كاهش ولي نسبت طولي ريشه‌چه به ساقچه افزايش يافت. صفات رشدي ريشه و اندام هوايي پس از دو هفته تنش كاهش نشان داد. طبق مدل لجستيك برازش داده شده به شاخص تحمل پيچك صحرايي، در مرحله گياهچه‌اي، شوري بيش از 7.86 دسي‌زيمنس بر متر سبب كاهش 50 درصدي تحمل به شوري گياه گرديد و 50 درصد بازدارندگي تحمل جوانه‌زني به شوري در سطح 19.84 دسي‌زيمنس بر متر برآورد شد كه بيانگر اين است كه آستانه تحمل به شوري پيچك در مرحله جوانه‌زني سه برابر تحمل اين گياه در مرحله گياهچه‌اي است.نتيجه‌گيري: افزايش نسبت طولي ريشه‌چه به ساقچه در جوانه‌زني تا سطح شوري 25 دسي‌زيمنس بر متر و همچنين در مرحله گياهچه‌اي بالا رفتن انشعابات فرعي ريشه تا سطوح شوري 20 دسي‌زيمنس بر متر مشاهده گرديد. به‌نظر مي‌رسد حفظ سطح و انشعابات ريشه يكي از سازوكارهاي تحمل به شوري در پيچك‌صحرايي باشد. طبق مدل لجستيك سه پارامتره، حد تحمل به شوري پيچك در مراحل جوانه‌زني و گياهچه‌اي به‌ترتيب حدود 20 و 8 دسي‌زيمنس بر متر برآورد گرديد.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي بذر ايران
عنوان نشريه :
پژوهش هاي بذر ايران
