تأثير دور آبياري، اسيد هيوميك و محلول‌پاشي متانول بر صفات مورفولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه كاسني (Cichorium intybus L.)

با هدف بررسي امكان افزايش كارايي مصرف آب و تحمل به كم‌آبي با كاربرد اسيد هيوميك و محلول‌پاشي متانول و نيز تأثير استفاده از اين مواد در سطوح مختلف آبياري بر صفات مورفولوژيكي و عملكردي كاسني آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند به‌صورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1394 اجرا شد. در اين پژوهش، دور آبياري در سه سطح (70، 140 و 210 ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير كلاس A) به‌عنوان فاكتور اصلي، محلول‌پاشي با متانول در دو سطح (صفر و 21 درصد حجمي) و اسيد هيوميك با دو سطح (صفر و 10 ليتر در هكتار) به‌عنوان فاكتورهاي فرعي در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد برهمكنش دور آبياري و محلول‌پاشي متانول بر ارتفاع بوته، تعداد آكن در گياه، تعداد دانه در گياه، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك و كارايي مصرف آب دانه و برهمكنش دور آبياري و اسيد هيوميك بر ارتفاع بوته، عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك معني‌دار شد. بيشترين عملكرد دانه كاسني در تيمارهاي محلول‌پاشي متانول (57.2 گرم در متر مربع) و كاربرد اسيد هيوميك (55.5 گرم در متر مربع) در شرايط آبياري مطلوب حاصل شد، اما بيشترين كارايي مصرف آب دانه كاسني از محلول‌پاشي متانول و در شرايط تنش متوسط كم‌آبي حاصل شد. به‌طور كلي نتايج نشان داد كه جهت دستيابي به حداكثر عملكرد دانه كاسني مي‌توان از آبياري پس از 70 ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير و محلول‌پاشي 21 درصد حجمي متانول يا كاربرد 10 ليتر در هكتار اسيد هيوميك در منطقه بيرجند استفاده كرد.