اثر غلظت‌هاي نانوسيليكون و كودهاي زيستي بر عملكرد و دوره پر شدن دانه گندم در رژيم‌هاي مختلف آبياري

به منظور بررسي اثر نانوسيليكون و كودهاي زيستي بر عملكرد و دوره پر شدن دانه‌ي گندم در سطوح مختلف آبياري، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه محقق اردبيلي در سال زراعي 98-1397 اجرا شد. عوامل آزمايشي شامل سطوح آبياري (آبياري كامل به‌عنوان شاهد، قطع آبياري در 50% مراحل ظهور سنبله و تورم غلاف برگ پرچم (آبستني) به‌ترتيب به‌عنوان محدوديت ملايم و شديد آبي)، محلول‌پاشي با نانوسيليكون (محلول‌پاشي با آب به‌عنوان شاهد، 30 و 60 ميلي‌گرم در ليتر) و كودهاي زيستي (عدم كاربرد به‌عنوان شاهد، كاربرد قارچ مايكوريزا، كاربرد فلاوباكتريوم و سودوموناس، كاربرد توأم مايكوريزا با باكتري‌ها) بودند.نتايجمقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه حداكثر سرعت پر شدن دانه (3.04 ميلي‌گرم در روز)، طول دوره پر شدن دانه (37 روز)، دوره موثر پر شدن دانه (30.44 روز) و عملكرد دانه (4593 كيلوگرم در هكتار) از كاربرد توأم كودهاي زيستي و محلول‌پاشي 30 ميلي‌گرم در ليتر نانوسيليكون در شرايط آبياري كامل به‌دست آمد. همچنين حداكثر محتوي كلروفيل a، b، كل و كاروتنوئيد (به‌ترتيب 2.04، 0.93، 2.87 و 9.89 ميلي‌گرم در گرم وزن تر برگ) از محلول‌پاشي 60 ميلي‌گرم در ليتر نانوسيليكون و تلقيح بذر با باكتري‌هاي محرك رشد در شرايط آبياري كامل به‌دست آمد. بيشترين وزن و حجم ريشه از محلول‌پاشي60 ميلي‌گرم در ليتر نانوسيليكون و كاربرد مايكوريزا در شرايط آبياري كامل به‌دست آمد. حداكثر شاخص سطح برگ از كاربرد مايكوريزا و باكتري‌هاي محرك رشد و محلول‌پاشي 60 ميلي‌گرم در ليتر نانوسيليكون در شرايط آبياري كامل به‌دست آمد. به‌نظر مي‌رسد كاربرد كودهاي زيستي و نانوسيليكون مي‌تواند به‌عنوان فاكتورهاي مديريتي مناسب براي افزايش عملكرد دانه و دوره پر شدن دانه گندم در شرايط محدوديت آبي توصيه شود.