پيش‌بيني تغييرات پوشش اراضي با استفاده از مدل تلفيقي زنجيرۀ ماركوف و سلول‌هاي خودكار (مطالعۀ موردي: حوزۀ شيركوه)

تغييرات كاربري نقش مهمي در درك ارتباط متقابل بين فعاليت‌هاي بشر و محيط زيست دارد، بررسي اين تغييرات به صورت توالي زماني از گذشته و پيش بيني آن در آينده ضروري است. تهيه نقشه كاربري اراضي با بهره‌گيري از تكنيكهاي سنجش از دوري، يكي از پركاربردترين روش‌هاي تهيه نقشه كاربري اراضي و مقايسه كاربري‌هاي موجود است. هدف از اين پژوهش، ارزيابي روند تغييرات اراضي حوزه شيركوه در استان يزد و پيش‌‌بيني پوشش اراضي آن در سال 2024 است. بدين منظور نقشه‌هاي كاربري اراضي با استفاده از تصاوير سنجنده‌هاي TM و OLI لندست در سال‌هاي 2000 ،2008 و 2016 به روش طبقه‌بندي نظارت شده حداكثر احتمال تهيه گرديد. سپس با استفاده از نقشه كاربري اراضي سال‌هاي 2000 و 2008، پوشش اراضي در سال 2016 پيش‌بيني شد و با نقشه كاربري اراضي سال 2016 كه از طبقه بندي نظارت شده با استفاده از تصوير ماهواره‌اي به دست آمده بود، صحت سنجي شد. با استفاده از نقشه كاربري اراضي سال 2008 و 2016، پوشش اراضي مربوط به سال 2024 پيش بيني شد. نتايج روند تغييرات كاربري اراضي در 16 سال مورد بررسي (20002016) نشان داد كه بطور متوسط سالانه 161.85 هكتار از مراتع غني، 131.14 هكتار از مراتع فقير و 7.72 هكتار از مساحت اراضي كشاورزي كاسته و 45.16 هكتار در هرسال به كاربري شهري و 265.72 هكتار به مناطق كوهستاني اضافه شده است. باتوجه به اينكه پوشش مرتع بيشتر در مناطق كوهستاني ديده مي‌شود دليل افزايش مساحت كوهستان به دليل كاهش مساحت مراتع بوده است. نتايج پيش بيني پوشش اراضي در سال 2024 نشان داد كه 0.55 درصد از كاربري كشاورزي، 0.82 درصد از مرتع غني، 0.80 درصد مرتع فقير، 0.51درصد اراضي شهري و 0.97درصد كوهستان بدون تغيير باقي مي‌مانند. امكان تبديل زمين‌هاي كشاورزي به مسكوني و مرتع فقير 0.40 درصد مي‌باشد.