بررسي و تطبيق درونمايه‌هاي داستاني بهرام و گلندام امين‌الدين صافي و بيت(منظومۀ ملحون) عاميانۀ كُردي

داستان بهرام و گلندام از آن دسته داستان هايي است كه روايت هاي گوناگوني دارد؛ در اين ميان روايتي كه امين‌الدين صافي، شاعر كلاسيك قرن نهم، در 3049 بيت سروده است و روايتي ديگر كه از ادب عاميانۀ كُردي به شيوۀ بيت‌خواني سينه به سينه نقل شده است؛ دو نوع ادبي در دو زبان(فارسي و كردي) و با درونمايه هاي متنوع از حيث داستان‌سرايي موضوع  كار پژوهش قرار گرفته است. منشأ اين داستان مانند بسياري از داستان هاي كهن هنوز به خوبي معلوم نيست. در قرن نهم هجري، نظيره گويي از خمسۀ نظامي به اوج خود رسيد و يكي از علل رونق بازار داستان سرايان، علاقۀ حكام محلي و فرمانروايان به شنيدن داستان هاي غنايي، حماسي، افسانه ها و... در اوقات فراغت بود. همين امر باعث مي شد شعرا با بهره گيري از اسامي شخصيت‌هاي داستان ها ي كهن با پردازش و خلاقيتي نو، داستاني ديگر با سليقۀ خويش و بعضاً با ساختاري ضعيف، بي هيچ منشأ خاصي، صرفاً جهت رفع تكليف و پركردن اوقات فراغت حكام و اربابان بسرايند؛ مانند داستان اميرارسلان كه تركيبي از فضاي داستان هاي هزار و يك شب، شاهنامه و ديو و... را در ذهن شنونده تداعي مي كند. درونمايه‌هاي گوناگون به علت وجود راويان و روايت هاي متفاوت  يا متشابه به وجود مي آيد. در اين مقاله با بررسي و مقايسۀ درونمايه در داستان بهرام و گلندام، فكر اصلي يا همان مضمون و در نهايت پيام داستان و ديدگاه نويسنده نسبت به موضوع داستان روشن مي شود. چگونگي درونمايه ها در دو روايت فارسي و كُردي، ميدان را براي مقايسه و بررسي تأثير و تأثر دو روايت مورد بحث فراخ مي‌كند و دريچه اي نو در شناخت سختگي و پرداختگي يا ضعف داستان مي‌گشايد. روش ميداني و كتابخانه اي مبتني بر تحليل محتوا، ساختار پژوهش حاضر را تشكيل داده است.