اختلاف قرائات سبع در سوره كهف و تأثير آن بر معناي آيات

«اختلاف قرائات»، به دو قسم كلي اختلاف در «اصول قرائات» كه غالبا تأثيري بر معني ندارد و اختلاف در «فرش الحروف» كه مي‌تواند بر معني اثرگذار باشد؛ تقسيم مي‌شود.  اختلاف در فرش الحروف خود داراي انواعي است: «اختلاف در هيأت كلمه»، «اختلاف در اعراب»، «تفاوت در ماده كلمه» يا «اضافه يا نقصان حرف». در اين مقاله تلاش شده است پس از تبيين اين اختلافات، آنها را در سوره كهف احصاء كرده، اثرشان بر برداشت تفسيري بررسي شود. در اين مسير ابتدا موارد اختلاف در سوره كهف را كه بيش از 50 مورد است، شمارش كرده و بر اساس انواع مذكور دسته‌بندي نموديم. سپس بر اساس مؤلفه‌هاي اهميت، پنج مورد از اختلافات داراي اولويت يعني «تَزَاوَرُ»، «ثَمَرٌ»، «خَيراً مِنهَا»، «الوَلَايَةُ» و «نُسَيِّرُ» را براي بررسي دقيق‌تر انتخاب كرديم. اين موارد در زمينه‌هاي «صرف»، «نحو»، «لغت» و در نهايت «تفسير» بررسي شدند. طي اين بررسي‌ها، آمار‌هاي جالب توجهي به دست مي‌آيند؛ ازجمله آنكه اگر چه حدود 70٪ از اختلافات، از نوع اختلاف در فرش الحروف قرائات هستند؛ اما از اين بين، موارد بسيار محدود و معدودي تأثير معتنابه بر برداشت تفسيري دارند كه آن نيز در نظر مفسران محل اختلاف است.