بررسي آثار تغييرات جمعيتي بر پايداري مالي صندوق بازنشستگي با استفاده از مدل نسل‌هاي همپوشان مبتني بر رويكرد DSGE

اين مطالعه به بررسي آثار تغييرات جمعيتي شامل كاهش نرخ رشد جمعيت و افزايش نرخ اميد به زندگي و سن بازنشستگي، بر پايداري مالي صندوق بازنشستگي در ايران با بهره گيري از رويكرد مدل نسل هاي همپوشان و روش تعادل عمومي پوياي تصادفي (DSGE) مي پردازد. نتايج شبيه سازي و ارزيابي توابع واكنش آني و ارزيابي ضرايب همبستگي نشان مي دهد بين متغيرهاي نرخ زاد و ولد و اميد به زندگي با كسري مالي صندوق بازنشستگي همبستگي مثبت وجود دارد با اين حال همبستگي ميان متغير طول دوره كار با كسري مالي صندوق بازنشستگي منفي است. با بروز شوك منفي در نرخ زاد و ولد، كسري مالي صندوق واكنش منفي نشان مي دهد و در جهت منفي از وضعيت تعادلي بلند مدت منحرف مي شود و پايداري مالي صندوق بهبود پيدا مي كند با اين حال پس انداز، موجودي سرمايه و توليد به اين شوك واكنش منفي نشان مي دهند. از طرفي بر پايه توابع واكنس آني، با بروز شوك مثبت در اميد به زندگي، كسري مالي صندوق واكنش مثبت نشان مي دهد و در جهت مثبت از وضعيت تعادلي بلند مدت منحرف مي شود و پس انداز، موجودي سرمايه و توليد نيز به اين شوك واكنش مثبت نشان مي دهند. همچنين با بروز شوك مثبت طول دوره كار يا افزايش سن بازنشستگي، كسري مالي صندوق واكنش منفي نشان مي دهد و در جهت منفي از وضعيت تعادلي بلند مدت منحرف مي شود و پس انداز، موجودي سرمايه و توليد نيز به اين شوك واكنش مثبت نشان مي دهند. با توجه به اينكه با افزايش شوك مثبت طول دوره كار يا افزايش سن بازنشستگي، ميانگين سطح تعادلي بلند مدت كسري مالي صندوق بازنشستگي روندي كاهشي پيدا مي كند، بنابراين افزايش سن بازنشستگي سبب افزايش پايداري مالي صندوق بازنشستگي مي شود. بر مبناي نتايج، اجراي سياست افزايش طول دوره كار و افزايش سن بازنشستگي به عنوان ابزاري مفيد در راستاي پايداري مالي صندوق هاي بازنشستگي توصيه مي شود.