اثر گسترش پول‌هاي مجازي (بيت‌ كوين) بر تقاضاي پول رسمي ايران در قالب مدل CIA

رشد اقبال جهاني به پول‌هاي مجازي چون بيت كوين كه يك نوآوري اينترنتي با كاركردي مشابه پول بي‌پشتوانه يا پول حكومتي است، به دليل سرعت و كارايي بالا در پرداخت ها (به ويژه پرداخت هاي برون مرزي) و همچنين حذف هزينه هاي عملياتي اضافي كه توسط نهادهاي واسط دريافت مي شود، لزوم توجه سياست‌گذاران و مراكز تصميم‌ساز جهاني را برمي‌انگيزد. هدف مقاله حاضر بررسي اثر گسترش پول هاي مجازي(بيت كوين) بر تقاضاي پول رسمي ايران در قالب مدل خريد نقدي ( CIA) با رويكرد مدل هاي تعادل عمومي پوياي تصادفي (DSGE) مي باشد. براي اين منظور از داده هاي دوره زماني 13961368 با تواتر فصلي استفاده شده است. در مدل طراحي شده فرض شده است كه خانوارها تقاضاي پول خود را به دو صورت پول مجازي و پول رسمي شكل مي دهند. نگهداري و تقاضاي پول مجازي مي تواند اثرات مهمي بر متغيرهاي كلان اقتصادي داشته باشد. در اين مطالعه شوك ناشي از قيمت بيت كوين و حجم معاملات آن، به عنوان شاخصي براي تقاضاي پول هاي مجازي در نظرگرفته شده است. نتايج حاصله بيانگر اين است كه با افزايش تقاضا براي پول هاي مجازي، تقاضاي پول رسمي كاهش يافته و به تبع آن درآمد ناشي از حق الضرب كاهش مي يابد.