بررسي توجيه اقتصادي شترداري در فلات ايران مركزي

اين پژوهش در فلات مركزي ايران با هدف بررسي درآمد و هزينه و ميزان سودآوري سامان هاي عرفي كه شترداري در آنها مرسوم است طي سالهاي 1394 الي 1396 انجام شد. براي اين منظور با انتخاب 28 سامان عرفي با تعداد متوسط 126 نفر شتر در هر سامان ميزان درآمد و هزينه براي هر نفر شتر طي مقطع زماني منظم در هر سال (فصل بهار) با ابزار پرسشنامه توسط بهره برداران تكميل و محاسبه شد. نوع تحقيق كاربردي، جامعه آماري شامل 28 گله دار شتر و نمونه گيري بصورت تصادفي انجام شد. متغيرها شامل عوامل درآمد و هزينه شترداري بود. با استفاده از تحليل اقتصاد مهندسي ميزان ارزش حال درآمدها (PVincome) و ارزش حال هزينه ها (PV cost) براي سال هاي مورد مطالعه محاسبه و سپس ارزش حال خالص (NPV) و نسبت منفعت به هزينه (BCR) نيز با نرم افزار اكسل محاسبه گرديد. نتايج نشان داد كه در تمام سامان هاي عرفي ميزان ارزش حال خالص مثبت و نسبت منفعت به هزينه بزرگتر از يك بود (BCR≥1). بيشترين درآمد ناخالص در هريك از سامان هاي عرفي مربوط به فروش شتر زنده (شتر نر، شتر 6 ماهه، شتر حذفي) و بيشترين هزينه مربوط به دستمزد ساربان و خريد علوفه دستي بود. مع الوصف با محاسبه درآمدهاي ناخالص از هزينه ها ميزان سودآوري مشخص شد، لذا پيشنهاد مي شود كه با توجه به سودآوري مناسب اين حرفه دستگاههاي ذيربط برنامه اي جهت گسترش پرورش اين صنعت همراه با صنعت توريسم داشته و با توجه به اين كه علوفه رويشگاه هاي مذكور، قادر به تامين نياز تغذيه اي شترهاي موجود در سامان هاي عرفي نمي باشند و ادامه اين وضعيت، پوشش گياهي را به مخاطره خواهد انداخت، از اين رو، بايد با احتياط عمل شود.