نسب و آثار ناشي از آن در انتقال نطفه پس از مرگ زوجين از ديدگاه مذاهب اسلامي

انتقال نطفه پس از مرگ همگام با پيشرفت تكنولوژي و دست‌يابي به روشهاي نوين كمك‌باروري از جمله مسائل مستحدث و نوين پزشكي محسوب مي‌شود. در اين شيوه، پزشك با استفاده از گامت متوفي مبادرت به باروري شخص بازمانده مي‌نمايد. مشهور فقهاي اماميه و اهل سنت با بهره‌گيري از ادله اجتهادي، مبناي اصلي مشروعيت يا عدم مشروعيت اين عمل را بقا يا عدم بقاي رابطه زوجيت پس از مرگ برشمرده‌اند و بر اساس آن، قائل به جواز يا حرمت عمل مذكور شده‌اند. فارغ از حليت و حرمت عمل مذكور، آنچه در اين ميان محل تأمل است، تعيين وضعيت نسب كودك حاصل از انتقال نطفه پس از مرگ مي‌باشد كه به لحاظ تأثير به‌سزاي آن بر حقوق مالي و غيرمالي مترتب بر چنين كودكي نظير: ارث، نفقه، حضانت، ولايت، محرميت و... حائز اهميت است. بر همين اساس، نگارنده در مقام بررسي حكم شرعي موضوع فوق از ديدگاه مذاهب اسلامي، با بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي و اتخاذ رويكرد تحليلي ـ توصيفي به اين نتيجه دست يافته است كه نظر به عدم تأثير جواز يا حرمت عمل مذكور در صدق عناوين نسبي و هم‌چنين تكويني بودن اين رابطه، فرزند تولديافته پس از مرگ والدين واجد نسب شرعي بوده و از آثار و احكام ناشي از آن بهره‌مند است.