تبيين جايگاه اجتماعي هنرمندان عصر صفوي بر اساس آرا آرنولد هاوزر

نگارش تاريخ هنر بر مبناي معرفي هنرمندان در دوره صفوي، نشانگر آنست كه موقعيت هنرمندان كتاب‌آراي در مقايسه با ادوار پيشين تغيير كرده است. آرنولد هاوزر از جامعه شناسان هنري معتقد است، كه تعالي اجتماعي هنرمند هنگامي رخ مي‌دهد كه وي به استعداد ذاتي خويش آگاه باشد و از كارگر ماهر(مقلد از استاد) گذر كند. نقاشان در طول تاريخ ‌هنراسلامي همواره به عنوان صنعتگر ماهر هنرنمايي كرده‌اند، در اينجا مفروض است كه در دوره صفوي در هيأت و مقام هنرمند، جلوه‌گر شده‌اند. اين نوشتار با استناد به نظريات هاوزر، در پي استخراج مؤلفه‌هاي مؤثر بر جايگاه هنرمندان نقاش از منابع‌ مكتوب اين‌دوره است تا بر مبناي آن مؤلفه‌ها به اين سوال پاسخ دهدكه آيا نقاشان عصر صفوي از فردي به عنوان صنعتگرماهر به جايگاه هنرمندي دست يافته‌اند يا خير؟ اين پژوهش با روش تاريخي تحليلي، در زمره تحقيقات توسعه‌اي قرار مي‌گيرد كه با استناد به منابع تاريخي و كتابخانه‌اي انجام شدهاست. بر اساس نتايج به‌دست آمده، مواردي كه هاوزر در شكل‌گيري و تغيير وضعيت هنرمند موثر مي‌داند را به طوركلي مي‌توان با جامعه صفوي انطباق داد. هنرمندان دوره ‌صفوي از استعداد و نبوغ ذاتي خويش آگاه بودند و اين خودآگاهي، اعتبار، احترام، شهرت و ثروت را براي آنان به ارمغان مي‌آورد.