مطالعه بازنمايي شيطان در نگاره هاي داستان آدم (ع) و حوا

از ميان قصص قرآن قصه حضرت آدم ازجمله داستان‌هايي است كه در دوره‌هاي مختلف نگارگري به آن پرداخته‌شده است. در بازنمايي اين قصه توسط نگارگران شخصيت‌ها و عناصري چون حضرت آدم و حوا، فرشتگان، شيطان، مار، طاووس و باغ تصوير شده است. در اين ميان شيطان به‌عنوان يكي از شخصيت‌هاي مهم اين داستان با صورت‌هاي متفاوتي چون: پيرمرد، فرشته‌اي با صورتي تيره، ديو و مار به تصوير درآمده است. بر همين اساس هدف تحقيق پيش رو تبيين بازنمايي‌هاي گوناگون از شيطان و يافتن ريشه‌هاي آن در متون است و در پي پاسخ به اين پرسش است كه چرا شيطان با صورت‌هاي متفاوت در نگاره‌ها ترسيم‌شده و ريشه‌ي اين تفاوت‌ها به چه متون و يا تصاويري بازمي‌گردد. بر همين اساس با روش تاريخي توصيفي و رويكرد تطبيقي به بررسي رابطه متون مختلف ديني و ادبي در رابطه با شيطان و ارتباط آن با بازنمايي‌هاي متفاوت اين شخصيت پرداخته است. نتايج به‌دست‌آمده حاكي از آن است كه صورت‌هاي متفاوت از شيطان ريشه در متون كهن و اديان قبل از اسلام دارد و برخي از آن‌ها بر اساس تفاسير قرآن و متون عرفاني و يا ديدگاه برخي از عرفا نسبت به شيطان تصوير شده است.