ارزيابي خطر فرسايش با استفاده از مدل كورين در حوضۀ خارستان، استان فارس

فرسايش خاك تأثيرات جدي زيست‌محيطي بر منابع آب و خاك، نظير رسوب‌زدايي بيش از حد به‌ويژه در اراضي شيب‌دار و خاك‌هاي فرسايش‌پذير در مناطق خشك و نيمه‌خشك مي‌گذارد. مدل‌هاي ارزيابي خطر فرسايش خاك مبتني بر سيستم‌هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS) نقش مهمي در برنامه‌ريزي براي حفاظت از خاك دارند. در همين راستا در مطالعۀ حاضر ريسك پتانسيل و واقعي فرسايش در منطقۀ خارستان با استفاده از مدل كورين در تلفيق با GIS و RS بررسي شد. از مدل رقومي ارتفاع (DEM) براي استخراج نقشۀ شيب و از تصاوير لندست 7 مربوط به سال 2017 براي تهيۀ نقشۀ پوشش زمين در محيط نرم‌افزار ENVI5.3 استفاده شد. در اين مطالعه، نقشۀ كاربري اراضي با استفاده از روش طبقه‌بندي نظارت‌شده استخراج شد. از اطلاعات 12 پروفيل براي بررسي بافت، عمق و درصد سنگ و سنگريزه خاك استفاده و نقشۀ آن‌ها در نرم‌افزار ArcGIS10.3 تهيه شد. در ابتدا براي تهيۀ نقشۀ فرسايش‌پذيري از خصوصيات فيزيكي خاك (بافت، عمق و سنگ و سنگريزه) و فرسايندگي از شاخص‌هاي رطوبتي فورنيه و خشكي بگنولزگوسن استفاده شد. سپس از تركيب نقشه‌هاي فوق با شيب و پوشش زمين نقشۀ ريسك پتانسيل و واقعي فرسايش تهيه شد. نتايج مطالعۀ حاضر نشان داد از نظر ريسك پتانسيل منطقه به‌ترتيب داراي 29.125%، 29.8% و 41.07% ريسك كم، متوسط و زياد بود، درحالي‌كه از نظر ريسك واقعي به‌ترتيب 31.14%، 31.11% و 37.78% از منطقه در كلاس‌هاي كم، متوسط و زياد واقع شده است. در كل، منطقۀ مورد مطالعه از نظر خطر فرسايش بيشتر در كلاس متوسط تا زياد قرار گرفته است. مناطق با خطر واقعي فرسايش كم و متوسط در بخش جنوبي، مركزي و شرقي منطقه و مناطق با خطر واقعي زياد جنوب شرق، غرب و شمال ‌غربي منطقه واقع شده است.