مروري بر رويكردهاي نوخاسته در مطالعۀ شناخت

مقدمه: در چند دهه اخير، ديدگاه ‌هاي مختلفي در ميان شناخت‌ پژوهان نسبت به چگونگي شكل ‌گيري شناخت در جانوران و به ويژه انسان، شكل گرفته است. شناخت و فرآيندهاي شناختي، بسياري از فرآيندهاي ذهني مانند توجه ، شكل گيري دانش و اطلاعات، حافظه، قضاوت و ارزيابي، استدلال و محاسبه، حل مسأله و تصميم گيري، ادراك و توليد زبان را در بر مي گيرند. هدف: بررسي و مقايسه رويكردهاي نوخاسته در مطالعه شناخت. روش: نقد و بررسي ادبيات. يافته ها: رويكردهاي نوخاسته به شناخت از قبيل مفاهيم شناخت جسم آگين و درون ‌مند، شناخت پايه ‌مند، شناخت امتدادي، شناخت كنش مند، و شناخت موقعيت مند با يكديگر و با شناخت رايانشي مقايسه شده اند. يافته‌ها نشان مي‌دهند كه مرز بين انواع رويكردهاي جديد به مطالعه‌ي شناخت بسيار باريك است، به طوري كه گاهي حتي به راحتي از يكديگر قابل تشخيص نيستند. علاوه بر اين، تمامي رويكردهاي نوخاسته در مطالعه‌ي شناخت، با رويكرد شناخت رايانشي تفاوت زيادي دارند. نتيجه گيري: رويكرد جديد به علم شناخت، شناخت را با صفت ‌هاي گوناگوني توصيف مي ‌كند كه اغلب آن ‌ها بيان گر آن هستند كه نگرش جديد در شناخت ‌ پژوهي، از رويكرد غير كالبدي و رايانشي صرف فاصله گرفته است و دريچه ‌هايي به سوي تجربه و محيط پيرامون گشوده است.