مدل‌سازي فرآيند خشك‌كردن موسيلاژ دانه ريحان با خشك‌كن فروسرخ توسط شبكه عصبي مصنوعي

امروزه صمغ هاي گياهي و تجاري به منظور بهبود خصوصيات رئولوژيكي، بافتي و حسي مواد غذايي استفاده مي شوند. دانه هاي ريحان داراي مقادير قابل توجهي صمغ (موسيلاژ) با خواص عملكردي مناسب هستند كه بعد از استخراج از دانه ها و خشك شدن، مي توانند به صورت پودر در فرمولاسيون محصولات مختلف استفاده شود. در اين مطالعه جهت خشك كردن موسيلاژ دانه ريحان، از روش پرتودهي فروسرخ استفاده گرديد. اثر توان لامپ فروسرخ (150، 250 و 375 وات)، فاصله نمونه از لامپ (4، 8 و 12 سانتي متر) و ضخامت موسيلاژ (0.5، 1.0 و 1.5 سانتي متر) بر زمان خشك شدن موسيلاژ دانه ريحان مورد بررسي قرار گرفت. نتايج خشك كردن موسيلاژ دانه ريحان با روش فروسرخ نشان داد با افزايش توان لامپ و كاهش فاصله نمونه ها از منبع حرارتي، زمان خشك كردن كاهش مي يابد. با افزايش فاصله لامپ ها از 4 به 12 سانتي متر، ميانگين زمان خشك شدن موسيلاژ دانه ريحان از 131.37 دقيقه به 336.41 دقيقه افزايش يافت. با افزايش ضخامت نمونه ها از 0.5 به 1.5 سانتي متر، ميانگين زمان خشك شدن موسيلاژ دانه ريحان از 103.67 دقيقه به 367.67 دقيقه افزايش يافت. اين فرآيند توسط يك شبكه عصبي مصنوعي با 3 ورودي (توان لامپ ، فاصله لامپ و ضخامت) و 1 خروجي (زمان خشك شدن) مدل سازي شد. نتايج مدل سازي به روش شبكه عصبي مصنوعي نشان داد شبكه اي با تعداد 8 نرون در يك لايه پنهان و با استفاده از تابع فعال سازي سيگموئيدي مي تواند زمان خشك شدن موسيلاژ دانه ريحان با استفاده از خشك كن فروسرخ را پيشگويي نمايد (0.96=r). نتايج آناليز حساسيت توسط شبكه عصبي بهينه نشان داد كه ضخامت نمونه به عنوان مؤثرترين عامل در كنترل زمان خشك شدن موسيلاژ دانه ريحان مي باشد.