ارزيابي اولويت و اثربخشي راهبردهاي ارتقاي بهره‌وري آب و توسعه همه‏ جانبه بخش كشاورزي در برنامه‌هاي توسعه: مطالعه موردي استان قزوين

ارزيابي راهبردهاي اجرايي در بخش كشاورزي مي‏تواند زمينه را براي شناخت كاستي‏ هاي فرآيند توسعه ملي فراهم سازد. از اين ‏رو، پژوهش حاضر با هدف ارزيابي ميزان اولويت و اثربخشي دو راهبرد ارتقاي بهره وري آب و توسعه همه‌جانبه بخش كشاورزي در برنامه هاي اول تا پنجم توسعه كشور در استان قزوين انجام شد. داده ‏هاي مورد نياز از طريق به ‏كارگيري روش ‏هاي اسناد پژوهي، فرا تحليل و مطالعه موردي گردآوري شدند. همچنين، جامعه آماري پژوهش، در بخش ميداني، كارشناسان و خبرگان بخش كشاورزي استان قزوين بودند كه به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. نتايج تحليل سوات (SWOT) در بازه زماني 98-1397 نشان داد كه در هر دو زيربخش، اولويت نقاط ضعف بيش از نقاط قوت و نيز اهميت تهديدها بيش از فرصت‏هاست. از سوي ديگر، يافته ‏هاي پژوهش نشانگر اهميت زياد و اثربخشي متوسط راهبردهاي برنامه‌ريزي براي افزايش راندمان انتقال آب، مديريت منابع آب كشاورزي، افزايش توليد و كاهش هزينه‏ ها، هم‏سويي فعاليت ‏هاي كشاورزي با توسعه پايدار، افزايش سهم بخش كشاورزي از بازار پول و سرمايه و بهبود سطح معيشت توليدكنندگان بود. تبيين استانداردهاي بهره ‏وري كيفي آب، برنامه‌ريزي مشاركتي و همچنين، اجراي برنامه‏هاي آموزشي ترويجي در راستاي ارتقاي بهره‏وري منابع آب مي ‏تواند به افزايش اثربخشي راهبردهاي ارتقاي بهره ‏وري آب بينجامد. ارزيابي و نظارت مستمر بر فرآيندها، شناسايي چالش‏ ها و ارائه راهكارهاي عملي همراه با به كارگيري راهبردهايي همچون كشاورزي هوشمند و كشاورزي چندكاركردي نيز مي ‏تواند موجبات توسعه همه‌جانبه بخش كشاورزي را فراهم سازد.