آثار اقتصادي تحقيقات به‌نژادي خرما در شرايط ريسك بر توسعه

سرمايه‌گذاري پايدار در تحقيق و توسعه، در شرايط وجود چالش مالي براي انجام تحقيقات، مستلزم ارائه شواهد مستند از منافع آنهاست. بر اين اساس، تحقيق حاضر با هدف برآورد ميزان تأثير منافع اقتصادي بالقوه تحقيقات به‌نژادي خرما به‌عنوان يكي از منابع مهم افزايش بهره‌وري در شرايط ريسك و با استفاده از روش مازاد اقتصادي پيش از اجرا، بر مبناي اين اصل انجام شد كه معرفي ارقام پربازده و سازگار مي‏تواند سبب جابه ‏جايي منحني عرضه شود. با توجه به ارتباط مستقيم جابه جايي نسبي منحني عرضه با افزايش پارامتر ريسكي تغييرات عملكرد، براي برآورد منافع بالقوه تحقيقات در شش استان خرماخيز، از روش شبيه سازي مونت‌كارلو و روش نمونه‌برداري ابرمكعب لاتين استفاده شد. همچنين، با توجه به ماهيت ريسكي متغيرها، بازه تغييرات همه شاخص هاي مورد ارزيابي تعيين شد. يافته ‏هاي تحقيق، با توجه به مثبت شدن نتايج ارزش خالص منافع اقتصادي و انتقال منحني عرضه به سمت راست و تأثير مثبت بر بهره‌وري كل عوامل توليد، مؤيد تأثير پيشرفت فني ناشي از به‌كارگيري فناوري حاصل از تحقيقات به نژادي بود؛ همچنين، نرخ بازدهي داخلي بزرگتر از حداقل نرخ بازگشت سرمايه بود و بازه كارآيي در كل استان‌ها در محدوده 51.6 تا 91 ريال به ازاي هر ريال هزينه‌كرد به‏دست آمد. نتايج تحليل مديريت ريسك بر اساس استاندارد «پيكره دانش مديريت پروژه» (PMBOK)، ثبات مطلوب نتايج حاصل را تأييد كرد، كه تأكيدي بر بازدهي قابل قبول سرمايه ‏گذاري در تحقيقات به نژادي خرما بوده و از اين‌رو، پيشنهاد شده است كه سياست هاي حمايتي بيشتري در زمينه تحقيقات به ‏ نژادي خرما اتخاذ شود.