ساماندهي فضاهاي گردشگري شهري با رويكرد حضور پذيري معلولين مطالعه موردي: شهر شيراز

فضاهاي گردشگري در شهرها بسيار محدودتر و كوچك‌تر از فضاهاي شهري بوده و برنامه‌ريزي در اين خصوص، نيازمند شناخت صحيح از آن‌ها مي‌باشد. اين فضاها موردتوجه گردشگران داخلي و خارجي از همه اقشار و همه سنين است كه بر اساس تنوع، جذابيت و امكان انتخاب متفاوت، بايد حداقل امكانات و خدمات را به‌صورت يكسان در اختيار همگان و به‌ويژه معلولان قرار دهد. شهر شيراز به دليل برخورداري از انواع جاذبه‌هاي گردشگري، يكي از مقاصد اصلي جذب توريست بوده كه درصدي از آمار گردشگران اين شهر را معلولان و سالمندان تشكيل مي‌دهند. بر اين مبنا اين پژوهش به‌منظور افزايش حضور پذيري معلولان گردشگر، فضاهاي گردشگري شهر شيراز را موردبررسي قرار داده است. روش تحقيق توصيفي– تحليلي و با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني انجام‌شده است. جهت تهيه پرسشنامه از تكنيك دلفي از نوع تصميم‌گيري استفاده‌شده و 50 نفر از معلولان گردشگر و 20 نفر از مسئولان مرتبط با امر گردشگري در شهر شيراز، در تكميل پرسشنامه‌ها مشاركت داشته و با آزمون تي تك نمونه‌اي و همبستگي پيرسون، متغيرهاي تحقيق موردبررسي قرارگرفته‌اند. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه در برخي از فضاهاي گردشگري شهر شيراز، زيرساخت‌هاي لازم براي پذيرايي از گردشگران معلول وجود ندارد و عمده‌ترين علت عدم حضور گردشگران معلول در فضاهاي گردشگري، ضعف در امكانات و خدمات‌رساني بهينه است. بر اساس نظرات ذي‌نفعان و تشكيل ماتريس SOAR، مهم‌ترين فرصت‌ها، امكان استفاده بهينه از فضاهاي باز و اراضي باير اين شهر و مهم‌ترين قوت‌ها، مهيا بودن ارتباطات ريلي و هوايي فعال با شهرهاي مختلف كشور به جهت جذب گردشگران ناتوان است كه راهبرد برتر بر اساس مدل QSPM، تعادل‌بخشي بين كليه مناطق شهري به‌ويژه مناطق گردشگري شيراز جهت استفاده عموم و به‌ويژه معلولين است كه راهكارهايي همچون توسعه فضاهاي عمومي جمع كننده و انگيزشي، ايجاد امنيت بيشتر و احداث پاركينگ‌ها و امكانات مختص معلولان پيشنهاد مي‌گردد.