پيش‌يابي بارش سالانه در دو اقليم خشك و نيمه خشك

برآورد ميزان بارش، موفقيت در مديريت بهتر منابع آب و حوضه هاي آبخيز به منظور استفاده بهينه و پايدار از اين منابع را تضمين مي كند. در اين تحقيق با استفاده از آمار بارش و دماي روزانه ايستگاه هاي مختلف هواشناسي استان هاي چهارمحال و بختياري (اقليم نيمه خشك) و يزد (اقليم خشك) كه داراي آمار روزانه بلند مدت بودند، پارامترهاي مختلفي محاسبه شد. از ميان اين پارامترها، مجموع بارش شش ماهه اول سال آبي (R6m1، ميلي متر)، طول فاصله زماني وقوع 47.5 ميلي متر بارش از ابتداي پاييز (t47.5، روز)، ميانگين بلند مدت بارش (Rm، ميلي متر)، متوسط دماي تابستان قبل از هر سال آبي (Tsu، درجه سانتي گراد) و متوسط دماي تابستان سال آبي قبل و پاييز هر سال آبي (Tsu.au، درجه سانتي گراد) كه هر يك همبستگي بالايي با بارش سالانه داشتند، در مدل هاي خطي ساده و روش شبكه عصبي مصنوعي براي پيش بيني بارش سالانه بكار گرفته شد. مدل هاي بدست آمده در سطح احتمال كمتر از 0.01 معني دار بودند. نتايج نشان داد هر يك از اين روش ها مي تواند بارش سالانه را با دقت مناسبي برآورد نمايد. ارزيابي مدل ها با شاخص ريشه ميانگين مربعات خطاي نرمال شده (NRMSE) كمتر از 0.3 و شاخص تطابق (d) بالاتر از 0.8 نيز كارايي مدل ها را تصديق كرد. دماي بالاتر در تابستان و پاييز حاكي از بارش سالانه بيشتر در استان چهارمحال و بختياري بود و بارش كمتر در استان يزد بود. همچنين در دو استان هر چه فاصله زماني وقوع 47.5 ميلي متر باران از ابتداي پاييز به تأخير بيفتد بارش سالانه كمتر خواهد بود.