ارزيابي تأثير پارامترهاي اقليمي بر روند تغييرات تراز آب دريا با استفاده از مدل‌هاي آماري خطي در سواحل شمالي درياي عمان

پيش بيني نواسانات تراز آب دريا ابزاري كارآمد به‌منظور مديريت جامع دريا و حفاظت مناطق ساحلي است. در دهه‌هاي اخير تغيير پارامترهاي اقليمي سبب بروز تغييراتي در دماي سطح كره ي زمين، بارش، سرعت باد، ارتفاع امواج و تراز آب درياها شده است. جريان هاي جزر و مدي يكي از عوامل عمده در شكل زايي و فرسايش ساحلي و نيز ايجاد مخاطرات محيطي در منطقه ي جنوب شرق كشور است  كه مي‌تواند تحت تأثير تغييرات آب و هوايي قرار گيرد. در اين پژوهش ابتدا به بررسي روندتغييرات ترازسطحآب دريا در ايستگاه هاي جزر و مدي سواحل شمالي درياي عمان پرداخته شده و سپس ارتباط بين پارامترهاي اقليمي فشار هوا، نيروي باد و دماي هوا بر روند تغييرات تراز دريا مورد مطالعه قرار گرفته است. داده‌هاي مورد استفاده در اين تحقيق شامل اطلاعات مربوط به پارامترهاي اقليم و نيز داده‌هاي مربوط به تراز آب درياي عمان در ايستگاه‌هاي جاسك و چابهار است كه به ترتيب طي دوره آماري 20 ساله (2016 – 1997) از سازمان هواشناسي و مركز كميسيون بين‌المللي اقيانوس شناسي دريافت و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه در طي دوره ي مربوطه ميانگين تراز دريا در بندر جاسك و چابهار به ترتيب 80ميلي‌متر و 30ميلي‌متر افزايش يافته است. همچنين ضريب تغييرات ميانگين تراز دريا در طول دوره ي آماري مورد مطالعه به ترتيب با حدود 460ميلي‌متر در بندر جاسك و حدود 400ميلي‌متر در بندر چابهار متغير بوده است. همچنين نتايج حاصل از همبستگي و تحليل رگرسيون بين پارامترهاي مستقل فشار، دما و تنش باد بر پارامتر وابسته ميانگين تراز دريا نشان داد كه بين ميانگين هاي ماهانه پارامترهاي تراز دريا، دما، فشار جو و سرعت باد همبستگي معني داري وجود دارد. در هر دو ايستگاه مورد مطالعه بين پارامترهاي اقليمي سرعت باد و دماي هوا با تراز دريا همبستگي مستقيم و بين فشار هوا و تراز دريا همبستگي معكوس وجود دارد. يعني افزايش دماي هوا و سرعت باد باعث افزايش تراز سطح دريا و افزايش فشار هوا (الگوي پرفشار) باعث ايجاد جوي پايدار و كاهش تراز سطح دريا مي‌گردد.