ارزيابي شاخص خشكسالي فيزيك مبناي تقاضاي تبخيري در اقليم‌هاي مختلف ايران

دسترسي به ابزاري كه بتواند بر اساس پويايي روابط بين سطح زمين و جو و نه لزوما بارش و دماي هوا، خشكسالي هاي كشاورزي و هيدرولوژيكي را اندازه گيري كند و آگاهي هاي زودهنگام را جهت اخذ تصميم گيري هاي مديريتي ارائه دهد، ضروري است. در اين راستا، نياز به انواع داده هاي شبكه بندي شده اي است كه بتواند كمبودهاي شبكه غير يكنواخت داده هاي زميني يا محدوديت هاي داده هاي ماهواره اي را جبران نمايد. مفهوم تقاضاي تبخيري جو (EDDI) نشانگر تشنگي جو است و بر اساس محرك هاي اقليمي فيزيكي دماي هوا، سرعت باد، تابش خورشيدي و رطوبت به راحتي و در زمان نزديك به واقعي قابل دسترس است. در اين تحقيق به منظور برآورد شاخص خشكسالي تقاضاي تبخيري در شرايط مختلف اقليمي ايران، از داده هاي شبكه بندي شده تحليل مجدد مدل ERA-Interim از پايگاه ECMWF  طي سال هاي 2017-1979استفاده شد و توانايي اين شاخص در پايش خشكسالي هيدرولوژيكي در برابر شاخص هاي رايج خشكسالي SPI و SPEI مورد ارزيابي قرار گرفت. ضرايب همبستگي قوي و معني دار در مقياس هاي ماهانه، فصلي و سالانه بين شاخص EDDI با SPEI مبين نقش مهم تبخير تعرق در پايش خشكسالي در مناطق خشك و نيمه خشك است و مي تواند ضعف شاخصSPI  در مناطق كم بارش را جبران كند. اين شاخص توانايي پايش خشكسالي هاي كوتاه مدت و ماندگار را زودتر از ديگر شاخص هاي رايج نظير SPI و SPEI دارد كه اين شاخص را پيشرو مي كند. شاخص EDDI ابزاري آسان براي اجراي هشدار زودهنگام عملياتي و كنترل طولاني مدت خشكسالي هيدرولوژيكي است. همچنين با پايش در هر مقياس زماني( به طور مثال فصلي) مي توان از نتايج آن براي پيش آگاهي دوره هاي طولاني تر( سالانه يا چند ساله) استفاده نمود و شكاف بين پيش بيني هاي كوتاه مدت و فصلي را جبران مي كند.