كليدواژه :
"بهره‌وري انرژي" , " خالص انرژي" , "گازهاي گلخانه‌اي" , "تابع توليد" , "داده‌هاي تابلويي"
چكيده فارسي :
استفاده بهينه از نهاده‌هاي انرژي و افزايش بهره‌وري انرژي منجر به كاهش هزينه‌هاي توليد، انتشار كمتر گازهاي گلخانه‌اي و كاهش اثرات منفي نهاده‌هاي توليد كشاورزي بر محيط‌زيست مي‌شود. اين مطالعه با هدف بررسي موازنه انرژي در توليد چغندرقند در ايران و مقايسه ابعاد اقتصادي و زيست‌محيطي گسترش توليد اين محصول انجام گرفت. بدين منظور تابع توليد چغندرقند با استفاده از داده‌هاي تابلويي پنج استان آذربايجان غربي، خراسان رضوي، كرمانشاه، فارس و همدان در دوره زماني 1394- 1379 برآورد شد. نتايج نشان داد كه بيشترين ورودي انرژي به‌ترتيب مربوط به نهاده‌هاي كود شيميايي، ماشين‌آلات و نيروي انساني است. همچنين با خالص انرژي در حدود 643 گيگاژول، كارايي انرژي 53/23 و بهره‌وري انرژي 4/1 مگاژول بر كيلوگرم، افزايش توليد اين محصول از نظر موازنه انرژي مطلوب است. برآورد تابع توليد كاب- داگلاس نشان داد كه فقط نهاده‌هاي ماشين‌آلات و كود دامي در محدوده اقتصادي استفاده مي‌شوند و ساير نهاده‌ها بيش از حد اقتصادي مصرف مي‌شوند. توليد نهايي دو نهاده ماشين‌آلات و كود دامي از ساير نهاده‌ها بيشتر است و افزايش عملكرد چغندرقند با استفاده از اين دو نهاده، دي‌اكسيدكربن كمتري منتشر مي‌كند. ضريب معني‌دار متغير مجازي نشان داد كه عملكرد چغندرقند در استانهاي خراسان و فارس كمتر از ساير استان‌هاست. مجموع ضرايب معني‌دار نيز نشان داد كه بازدهي كاهنده نسبت به مقياس توليد وجود دارد. با توجه به نتايج اين مطالعه، پيشنهاد مي‌شود گسترش كشت صحيح بذرهاي جديد، كاهش يارانه‌ها و واقعي كردن قيمت كود شيميايي به منظور كاهش مصرف اين نهاده و گسترش مكانيزاسيون كشت چغندرقند مورد توجه قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Optimal use of energy inputs and increasing productivity of energy lead to less production costs, less greenhouse gas emission also, less negative effects of agricultural inputs on the environment. This study aims to examine the energy balance of sugar beet production in Iran and compares the economic and environmental dimensions of expanding sugar beet production. For this purpose, production function of sugar beet was estimated using Panel data of five provinces of Hamedan, Kermanshah, Khorasan Razavi, Fars and West Azerbaijan for 2000-2015 period. Results showed that the highest energy inputs are chemical fertilizer, machinery and labor, respectively. Also, with a net energy gain of about 643 GJ, 23.53 energy ratio and 1.4 MJ/Kg energy productivity, an increase in sugar beet production is desirable in viewpoint of energy balance. The estimated Cobb- Douglas production function showed that only machinery and farmyard manure were used in the economic range. The MPPs of two inputs of machinery and farmyard manure were higher than other inputs. Also, an increase in sugar beet yield using these two inputs causes less CO2 emission. The significant coefficient of Dummy variable showed that the yield of sugar beet in Fars and Khorasan provinces is significantly lower than other provinces. The sum of the significant coefficients of the energy inputs indicated a decreasing returns to scale. Based on the results of this study, expanding mechanized cultivation and optimal use of monogram seeds, also, reducing subsidies and realizing the price of chemical fertilizers to reduce the use of this input are suggested.
