انتقال قيمت جهاني و نرخ ارز به قيمت داخلي نهاده‌هاي عمده وارداتي دام و طيور در كشور

The Transmission World Price and Exchange Rate to Domestic prices of Livestock’s Major Imported Inputs in Iran

مطالعه حاضر انتقال قيمت جهاني و نرخ ارز به قيمت داخلي نهاده‌هاي عمده وارداتي دام و طيور كشور، يعني ذرت، كنجاله سويا و جو را مورد بررسي قرار داده است. بدين منظور از روش تصحيح-خطاي تك معادله‌‌اي (SEECM) در طي دوره زماني 2000-2017 بهره گرفته شده است. نتايج آزمون هاي ريشه واحد حاكي از آن است كه تمامي متغيرهاي مورد بررسي هستند. نتايج برآورد مدل SEECM مويد آن است كه ضريب تصحيح خطا براي هر سه نهاده معني دار و داراي علامت منفي است و بيشترين مقدار آن مربوط به قيمت جو (0.25-) و كمترين آن مربوط به ذرت (0.16-) مي‌باشد. روابط تعادلي بلندمدت برآورد شده در مدل SEECM نشان مي‌دهد كه براي هر سه نهاده مذكور، قيمت جهاني اين كالاها و نرخ ارز اثر مثبت و معني داري بر قيمت‌هاي داخلي آنها دارد. كشش هاي انتقال قيمت جهاني ذرت برابر با 0.45، كنجاله سويا 0.44 و جو برابر با 0.28 به دست آمد و كشش‌هاي انتقال نرخ ارز بر قيمت داخلي ذرت، كنجاله سويا و جو به ترتيب 0.57، 0.54 و 0.13 محاسبه گرديد. ملاحظه گرديد نهاده‌هاي ذرت و كنجاله سويا از قيمت‌هاي جهاني آنها و نرخ ارز در كشور بيشترين تاثير را مي‌پذيرند. با توجه به تاثيرپذيري قيمت‌هاي داخلي نهاده‌هاي مورد مطالعه از قيمت‌هاي جهاني آنها و نرخ ارز، توصيه مي‌شود دولت در اجراي سياست تنظيم بازار از سوي وزارت صمت، متناسب با قيمت هدف داخلي اين نهاده‌ها از سياستهاي تجاري مناسب مانند نرخ تعرفه متناسب يا سهميه وارداتي متناسب با نياز داخل استفاده نموده تا نوسانات قيمت جهاني كمتر به داخل كشور منتقل گردد. از طرف ديگر تخصيص ارز به واردات اين نهاده‌ها از سوي بانك مركزي به موقع صورت گيريد تا شوك كمبودهاي موقتي عرضه وارداتي آنها منجر به نوسانات قيمت در بازار نگردد. همچنين نظارت بر فرآيند خريد و توزيع متناسب اين نهاده‌ها در اولويت كاري شركت پشتيباني امور دام كشور قرار گيرد.

The object of the present study examined the market integration and the transmission world prices to the domestic markets of the livestock’s major imported inputs in Iran which are including corn, soybean meal and barley in the country. To address this challenge, the Single Equation Error Correction (SEECM) method was applied by monthly data which gathered from the Central Bank, the F.A.O. database and the State Livestock Affairs Logistics (S.L.A.L) Inc. in period of 2000-2017. However, the Engel- Granger co-integration and error correction model (ECM) was also utilized to compare with the SEECK results. The results indicate that all variables are integrated of order one [i.e. I(1)]. The existence of long-term equilibrium was identified by the Johansson method for domestic prices of three inputs, including corn, soybean meal and barley. The results show that the error correction terms are negatively significant and the largest and smallest effect relate to barley price (-0.25) and corn price (-0.16), respectively. The long-term equilibrium estimated by the SEECM model indicates that for all three inputs, the related world price and the exchange rate have a positive and significant effect on the domestic prices of these inputs. The elasticity of world price transmission for corn were equal to 0.45, soybean meal 0.44 and barley 0.28, and the elasticity of exchange rate transmission on the domestic price of corn, soybean meal and barley were 0.57, 0 and 0.13. With consider to the high volumes of corn and soybean meal imports compared to barley, the calculated elasticity of world prices transmission are in line with expectations, and they are expected that corn and soybean meal would affected highly from their world prices and exchange rates in the nation. The results indicate that the degree of price transmission between these markets was not same so that it depends on amount of domestic production, consumption level and imported volume.