تحليل نهادي نقش بازيگران در فرايند اجراي طرح هاي كلان ملي فناوري (مطالعه موردي: دو طرح كلان حوزه هوايي در ايران)

صنعت هوايي يك صنعت استراتژيك حياتي در حوزه سيستم محصولات پيچيده براي اقتصاد و امنيت ملي محسوب مي شود. هدف مقاله حاضر، تجزيه و تحليل نهادي نقش بازيگران در فرايند اجراي دو طرح كلان ملي فناوري حوزه هوايي در ايران مي باشد. با بررسي پيشينه و تجارب كشورها در طرح هاي كلان طراحي و توسعه محصول در حوزه هوايي، چارچوبي از بازيگران و اقدامات هر بازيگر در هر مرحله اين طرح‌ها ارائه شده است. راهبرد پژوهش حاضر مطالعه موردي، جهت گيري آن كاربردي، هدف آن توصيفي و رويكرد آن كيفي مي باشد. ابزار گردآوري داده هاي اوليه مصاحبه با 14 خبره داراي تخصص و تجربه در حوزه هوايي و درگير در دو طرح مورد مطالعه (هواپيماي دوزيست و موتورجت) مي‌باشد كه در بازه زماني نيمه دوم سال 1398 صورت گرفته است. براي جمع آوري داده هاي ثانويه از تمامي اسناد و شواهد موجود در خصوص صنعت هوايي در ايران و خصوصاً دو طرح مورد مطالعه استفاده شده است. تحليل داده ها با تحليل محتوا و كدگذاري محوري انجام شده است. نتايج حاكي از آن است كه طرح هاي كلان ملي فناوري، فرايندي پيچيده و چندمرحله اي مي باشند و اجراي آنها نيازمند همكاري و هماهنگي ميان شبكه گسترده اي از نهادهاي مختلف از جمله بخش دولتي و خصوصي، دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي است. نتايج اين پژوهش مي تواند به منظور برنامه ريزي بهتر و مديريت اثربخش طرح هاي كلان ملي حوزه هوايي مورد استفاده سياست گذاران و نهادهاي متولي قرار گيرد.