ركن نهايي در جرم محاربه و عنصر رواني ناظر بر آن

ماده 279 قانون مجازات اسلامي، «ايجاد ناامني در محيط» را به عنوان نتيجه مجرمانه و ركن نهايي براي تحقق محاربه در نظر گرفته‌است. بر اساس مباني فقهي مربوطه، اين عبارت مشتمل بر ايجاد فضاي خوف و سلب امنيت عمومي است. مقنن، عنصر رواني ناظر بر آن را «قصد جان، مال يا ناموس مردم يا ارعاب آنها» قرار داده است. قصد ارعاب مردم، قصد بخشي از نتيجه است. و قصدهاي سه گانه اول، در واقع انگيزه هاي خاص اند. علاوه بر اشكالات قانون نويسي، موضع مقنن درباره ركن نهايي محاربه ايراد اساسي دارد. زيرا طبق دلايل قرآني و روايي، و اقوال برخي از فقهاي اماميه همچون شيخ مفيد، قدرمتيقن اين است كه محارب بايد مالي را اخذ كرده باشد. ماده مذكور، بدون توجه به قاعده درأ و احتياط در دماء و بر پايه خلط ميان مبناي شيخ مفيد و شيخ طوسي، صدور حكم به اعدام درباره كسي را تجويز نموده است كه مرتكب قتل، سرقت يا تجاوز نشده است.