شخصيت حقوقي زكات در منظر فقهي و ارتباط آن با بيت‌المال

شخصيت حقوقي از جمله موضوعات مستحدثه در فقه اماميه است كه در ميان فقيهان موضوع اختلاف شده است. در اين مقاله در زمينه اعتبار بخشي به شخصيت حقوقي زكات و ساير نهادهاي مالي با توجه به فتاوي ايشان مبادرت شده است. وجود اعتبار عقلايي در اعتبار بخشي به شخصيت حقوقي نهادهاي مالي به خصوص زكات، كفايت كرده و نيازي به عدم ردع اين اعتبار برخلاف ساير بنائات عقلايي نيست. نهادهاي مالي مطابق آنچه شارع به تعبير امروزي به عنوان اساسنامه براي آنها در نظر گرفته عمل مي كنند. در مقام اجرا نيز با در نظر گرفتن ولايت براي حاكم و در نبود او ولايت عدول مومنين، شخصيت حقوقي نهادهاي مالي اسلامي مشروعيت مي يابند. با پذيرش شخصيت حقوقي در زكات و ساير نهادهاي مالي، مصاديقي در فقه اسلامي به عنوان نهادهاي داراي شخصيت حقوقي پديد مي آيد كه پيش از اين مورد ترديد و يا انكار فقيهان بوده است. در نهايت نيز رابطه اين اشخاص حقوقي با بيت المال مورد بررسي قرار گرفته و اين رابطه به منزلۀ رابطه شركت هاي مادر با شركت هاي تابعه ترسيم شده است.