پاسخ هورمون هپسيدين و متابوليسم آهن به فعاليت مقاومتي دايره اي در مردان تمرين‌كرده

مقدمه و اهداف بيشتر تحقيقات تأثير فعاليت استقامتي بر ميزان هورمون هپسيدين و آهن خون را مورد بررسي قرار داده اند و افزايش سطح هپسيدين و كاهش سطح آهن خون را به دنبال اين نوع فعاليت‌ها گزارش كرده‌اند. هدف از تحقيق حاضر بررسي تأثير فعاليت مقاومتي دايره‌اي بر هورمون هپسيدين و متابوليسم آهن در مردان تمرين كرده بود. مواد و روش‌ها در مطالعه نيمه تجربي حاضر، 30 نفر از مردان به‌صورت داوطلبانه شركت كردند كه به‌صورت تصادفي در دو گروه 15نفره فعاليت مقاومتي دايره‌اي و كنترل قرار داده شدند. پروتكل فعاليت مقاومتي دايره‌اي شامل 10 ايستگاه (پرس پا، پرس سينه، جلو بازو با هالتر، زير بغل سيم‌كش، جلو پا، پارالل، پشت بازو سيم‌كش، زير بغل قايقي، سرشانه هالتر و پشت پا) بود كه مدت زمان فعاليت در هر ايستگاه 15 ثانيه، مدت زمان استراحت بين ايستگاه‌ها 45 ثانيه و شدت تمرين 60 درصد يك تكرار بيشينه بود كه در 4 نوبت با فاصله استراحت 3 دقيقه بين نوبت‌ها انجام شد. قبل و بلافاصله بعد از فعاليت مقاومتي به مقدار 5 ميلي‌ليتر نمونه خوني از وريد بازويي آزمودني‌ها گرفته شد و مقادير هپسيدين، آهن، فريتين سرم و تعداد گلبول‌هاي قرمز خون مورد اندازه‌گيري قرار گرفت. يافته‌ها در گروه فعاليت مقاومتي دايره‌اي به دنبال فعاليت سطح هپسيدين (0/031=p) و فريتين (0/001=p) كاهش و سطح آهن خون (0/001=p) افزايش معني‌داري يافت، اما اين تفاوت براي تعداد گلبول‌هاي قرمز معني‌دار نبود (0/055=p). در گروه كنترل براي هيچ يك از متغيرها تفاوت معني‌داري بين پيش‌آزمون و پس‌آزمون مشاهده نشد (0/05 lt;p). در گروه فعاليت مقاومتي دايره‌اي نسبت به گروه كنترل، مقادير پس‌آزمون هپسيدين (0/012=p) كمتر و مقادير آهن سرم (0/05=p) بيشتر بود. نتيجه ‌گيري در نهايت مي‌توان گفت كه 60 دقيقه فعاليت مقاومتي دايره‌اي با 60 درصد يك تكرار بيشينه حركات موجب كاهش سطح هپسيدين و افزايش سطح آهن خون مي‌شود.