كمي‌سازي خدمت اكوسيستمي كنترل فرسايش تحت تاثير تغيير اقليم در حوضه آبخيز گرگا‌ن‌رود

با تشديد تخريب محيط‌زيست در نتيجه تقاضاي روزافزون خدمات اكوسيستمي، اكوسيستم‌ها در آينده‌اي نزديك قادر به تامين خدمات ضروري جوامع انساني نخواهند بود. بنابراين، پيش‌بيني اثرات تغيير اكوسيستم بر عرضه خدمات با فرايند مدل‌سازي امري اجتناب‌ناپذير به نظر مي‌رسد. در اين ميان مدل‌هاي هيدرولوژيك از جمله SWAT به عنوان ابزاري براي كمك به تخمين خدمات اكوسيستم در حوضه‌هاي آبخيز پيشنهاد شده‌اند. در سال‌هاي اخير تغيير اقليم، خشكسالي و فعاليت‌هاي انساني از جمله تغيير كاربري اراضي، اثرات قابل توجهي بر توان اكوسيستم‌ها در حفظ و نگهداشت خاك در حوضه آبخيز گرگان‌رود گذاشته است. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف به كارگيري مدل هيدرولوژيك SWAT در كمي‌سازي خدمت اكوسيستمي كنترل فرسايش تحت تاثير تغيير اقليم در اين حوضه انجام شد. به اين منظور بعد از شبيه‌سازي جريان رودخانه و بار رسوب درگام زماني ماهانه، از الگوريتم SUFI2 براي واسنجي و آناليز عدم قطعيت از 1976 تا 1990 استفاده شد. سپس مدل براي دوره زماني 1991 تا 1994 اعتبارسنجي شد. حصول مقادير 0.7=NS و 0.64=NS براي واسنجي جريان و رسوب ماهانه در ايستگاه قزاقلي، نشان‌دهنده عملكرد رضايت‌بخش مدل SWAT در برآورد جريان و عملكرد خوب در شبيه‌سازي رسوب ماهانه است. در ادامه شاخص خدمت اكوسيستمي كنترل فرسايش (ECI) به شكل مكاني كمي‌سازي شد. نتايج نشان داد كه سطح عرضه خدمت مورد نظر به‌شدت تحت تاثير شرايط اقليمي قرار دارد و با تغيير شرايط بارشي به مقدار قابل توجه تغيير مي‌كند. همچنين نتايج مطالعه نشان داد كه مي‌توان مدل SWAT را به عنوان ابزاري ارزشمند در كمي‌سازي خدمات هيدرولوژيك اكوسيستم به كار گرفت، اگرچه نيازمند پردازش‌هاي پسين است.