تأثيرات طرح راهبردي آناتولي جنوب شرقي تركيه (GAP) بر امنيت جمهوري اسلامي ايران

با توجه به موقعيت جغرافيايي و ژئوپليتيكي جمهوري اسلامي ايران، امنيت كشور هميشه در معرض تهديد جدي بوده كه نوع اين تهديدات مي‌تواند متنوع و متفاوت باشد و يكي از اين نوع تهديدات، پروژه عمران و آباداني آناتولي جنوب شرقي است كه بر اساس آن سد‌سازي‌هاي متعدد در بالادست رودخانه‌هاي دجله و فرات در حال ساخت است و آب اين دو رودخانه براي زراعي كردن زمين‌هاي باير و بدون آب تركيه و توليد برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همين رو هدف اصلي پژوهشگر شناساييتأثير طرح آناتولي جنوب شرقي بر امنيت جمهوري اسلامي ايران است. نوع تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر ماهيت جزء پژوهش هاي توصيفي است كه در دو فاز با استفاده از روش پايش محيطي و الگوي چرخه انجام‌ شده است. منابع پژوهش براي فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمي مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبه ها و گزارش هاي منتشرشده در نشريات و رسانه ها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائي و در دسترس بوده است. جامعه آماري براي فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند كه به روش هدفمند انتخاب شدند. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنيت زيست‌محيطي جنوب غرب كشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ايجاد بحران آب و توليد ريزگردها و ...) و توازن اقتصادي منطقه به نفع تركيه تغيير خواهد كرد و در بعد اجتماعي نيز بيكاري و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعيف خواهد شد و تركيه به برتري ژئوپليتيكي در منطقه دست خواهد يافت و متعاقب آن توان عملياتي يگان‌هاي نظامي مستقر در منطقه نيز به‌طور محسوسي كاهش پيدا خواهد كرد. با توجه به موقعيت جغرافيايي و ژئوپليتيكي جمهوري اسلامي ايران، امنيت كشور هميشه در معرض تهديد جدي بوده كه نوع اين تهديدات مي‌تواند متنوع و متفاوت باشد و يكي از اين نوع تهديدات، پروژه عمران و آباداني آناتولي جنوب شرقي است كه بر اساس آن سد‌سازي‌هاي متعدد در بالادست رودخانه‌هاي دجله و فرات در حال ساخت است و آب اين دو رودخانه براي زراعي كردن زمين‌هاي باير و بدون آب تركيه و توليد برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همين رو هدف اصلي پژوهشگر شناسايي تأثير طرح آناتولي جنوب شرقي بر امنيت جمهوري اسلامي ايران است. نوع تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر ماهيت جزء پژوهش هاي توصيفي است كه در دو فاز با استفاده از روش پايش محيطي و الگوي چرخه انجام‌ شده است. منابع پژوهش براي فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمي مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبه ها و گزارش هاي منتشرشده در نشريات و رسانه ها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائي و در دسترس بوده است. جامعه آماري براي فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند كه به روش هدفمند انتخاب شدند. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنيت زيست‌محيطي جنوب غرب كشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ايجاد بحران آب و توليد ريزگردها و ...) و توازن اقتصادي منطقه به نفع تركيه تغيير خواهد كرد و در بعد اجتماعي نيز بيكاري و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعيف خواهد شد و تركيه به برتري ژئوپليتيكي در منطقه دست خواهد يافت و متعاقب آن توان عملياتي يگان‌هاي نظامي مستقر در منطقه نيز به‌طور محسوسي كاهش پيدا خواهد كرد.