بررسي نگرش شهروندان به اثرات خزش شهري (مورد مطالعه: شهر دماوند)

گسترش كالبدي سكونتگاه‏هاي شهري در چارچوب مفهوم خزش شهري يكي از عوامل اصلي تغيير چشم‏‌انداز جغرافياي شهري در جهان معاصر به‏ شمار مي‏آيد؛ اين پديده پيامدها و چالش‏هاي بسياري براي توسعه پايدار و زيست‏پذيري نواحي شهري در پي دارد. در اغلب موارد خزش به مفهوم گسترش فيزيكي و رشد كنترل‏ نشده و بي‏برنامۀ سكونتگاه‏هاي شهري در قلمرو فضاهاي پيراشهري شناخته مي‏شود. هدفِ اين پژوهش، بررسي ادراكات شهروندان از اثرات خزش شهري در دماوند از توابع استان تهران است. در چارچوب روش‏شناسي كمّي با رويكرد توصيفي پيمايشي، از 384 نفر به عنوان‏ حجم نمونه با استفاده از يك پرسش‏نامه استاندارد پرسشگري به‏ عمل آمد. آزمون كلموگروف اسميرنوف براي بررسي وضعيت نرماليتي داده‌ها به‏ كار رفت. پس از اطمينان از نرمال‏ بودن داده‏ها، آزمون تي تك‏نمونه‏‏اي براي تجزيه و تحليل آماري به‏ كار رفت. پايايي هر يك از ابعاد پنجگانۀ مورد بررسي، با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ بررسي شد. يافته‏هاي پژوهش نشان مي‏دهد كه از ديدگاه شهروندان اثرات منفي خزش شهري در همه ابعاد بررسي‏ شده بالاتر از از حد متوسط است. در اين ميان، مهم‏ترين اثرات منفي خزش شهري در دماوند از ديدگاه شهروندان عبارت‌ا‏ند از: تغيير غيراصولي كاربري زمين‏هاي كشاورزي ، افزاش آلودگي هوا ، افزايش هزينه‏هاي احياي طبيعت و حفاظت از محيط زيست ، اختلال در نظم و امنيت اجتماعي و اقتصادي شهر ، رشد فيزيكي شهر به طور بي‌برنامه، خودجوش و كنترل‏نشده . يافته‏هاي پژوهش دربردارنده نتايج كاربردي براي نهادهاي مرتبط با برنامه‏ريزي شهري و منطقه‏اي و همچنين آمايش سرزمين در شهرستان دماوند است.