اثر رقابت و سطوح مس بر وزن خشك گياهچه و غلظت عناصر مس، فسفر، پتاسيم و منيزيم در لوبيا (Phaseolus vulgaris L.) و تاج‌خروس ريشه‌قرمز (Amaranthus retroflexus L.)

به منظور درك كافي از ميزان جذب عنصر مس و تجمع ساير عناصر توسط گياه لوبيا و علف هرز تاج خروس در غلظت هاي مختلف مس، آزمايشي به صورت آب‌كشت (هيدروپونيك)، در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا در سال1395 اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل غلظت مس در سه سطح 1، 25 و 50 ميكرومولار سولفات مس (CuSO4) و مخلوط جايگزيني لوبيا (B) و تاج‌خروس (P) با نسبت هاي 100درصد لوبيا+0درصد تاج‌خروس (1B: 0P)، 75درصد لوبيا+25درصد تاج‌خروس (0.75B: 0.25P)، 50درصد لوبيا+50درصد تاج‌خروس (0.5B: 0.5P)، 25درصد لوبيا+75درصد تاج‌خروس (0.25B: 0.75P) و 0درصد لوبيا+100درصد تاج‌خروس (0B: 1P) بود. نتايج نشان داد در غلظت 1 ميكرومولار سولفات مس، غلظت پتاسيم در ريشه لوبيا با افزايش تعداد بوته تاج خروس در نسبت جايگزيني (0.25B: 0.75P) به‌ترتيب به ميزان 7 درصد نسبت به كشت خالص لوبيا كاهش و در غلظت 25 و 50 ميكرومولار سولفات مس به‌ترتيب به ميزان10 و 15 درصد نسبت به كشت خالص لوبيا، افزايش نشان داد. در غلظت 25 ميكرومولار سولفات مس، غلظت فسفر و منيزيم در ريشه لوبيا در نسبت جايگزيني 0.25B: 0.75P به‌ترتيب به ميزان 17و 18درصد و در غلظت 50 ميكرومولار، به ميزان 21 و 26 درصد نسبت به كشت خالص لوبيا افزايش يافت. در شرايط فزوني مس، همجواري علف‌هرز تاج خروس با لوبيا سبب كاهش آلودگي لوبيا به مس و ايجاد تعادل در جذب عناصر ضروري گياه لوبيا شد. جذب فلز مس توسط علف‌هرز تاج خروس، سبب بهبود رشد لوبيا تحت شرايط فزوني مس شد. بنابراين مديريت اكولوژيكي گياهان تجمع دهنده فلز مس نظير تاج‌خروس ريشه‌قرمز در مقابل ريشه‌كن‌كردن اين علف‌هرز، در مزارع لوبياي داراي آلودگي مس، راهكار مناسبي مي باشد.